Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu odpowiedzi na pytanie: jaki obraz nauczyciela wytworzyli sobie główni uczestnicy procesu edukacyjnego i jakie zmienne go różnicują? Założono, że obraz nauczyciela nie ma jednolitej struktury i ma charakter dynamiczny. Do zebrania materiału badawczego zastosowano metodę sondażu oraz kwestionariusz ankiety, który obejmował sześć pytań otwartych. Próbę badawczą stanowili uczniowie i nauczyciele szkół podstawowych i średnich zlokalizowanych na terenie Opola oraz województwa opolskiego, a także studenci kierunków pedagogicznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Ogółem przebadano 1956 osób, które podzielono na 16 grup (w tym wyróżniono m.in.: grupę uczniów szkół podstawowych klas trzecich, klas piątych oraz klas VII-VIII, grupę uczniów szkół średnich klas III-IV, grupę uczących w klasach I-III, V-VIII szkół podstawowych i III-IV szkół średnich, grupę studentów pierwszego, trzeciego i piątego roku studiów). Analiza uzyskanego materiału pozwoliła potwierdzić prawidłowość hipotezy o niejednorodnej strukturze obrazu nauczyciela. Stwierdzono, że struktura obrazu ma swoją specyfikę u różnych podmiotów wzajemnego oddziaływania pedagogicznego. Czynnikami różnicującymi okazały się doświadczenie, poziom świadomości oraz zakres nauczycielskiej profesjonalizacji różnych podmiotów. Wykazano, że cechami idealnego pedagoga wymienianymi przez wszystkich respondentów były sprawiedliwość i sympatyczność. Uczniowie szkół podstawowych wskazali dodatkowo dobroć oraz uczciwość, natomiast uczniowie szkół średnich – wyrozumiałość, przyjacielskość i komunikatywność. Do negatywnych cech nauczyciela zaliczano najczęściej nerwowość, złośliwość, krzykliwość oraz brak wyrozumiałości. |