Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu diagnozy funkcjonowania autorytetu w dzisiejszych czasach. Sformułowano m.in. następujące pytania badawcze: Czy istnieje duże zróżnicowanie w obrębie pojęcia autorytetu i rozumienia (postrzegania) jego sensu? Jaka jest zależność między rozumieniem (postrzeganiem) pojęcia autorytetu a płcią, wiekiem, poziomem wykształcenia, wychowaniem i statusem materialnym rodziny? Na ile potwierdza się obiegowe przekonanie o zaniku autorytetu we współczesnych społeczeństwach? Do zebrania materiału zastosowano metody zarówno ilościowe, jak i jakościowe, w tym m.in. autorski kwestionariusz ankiety. Badanie przebiegało w dwóch etapach: pierwszy zrealizowano wśród studentów studiów dziennych Wyższej Szkoły Pedagogicznej oraz Politechniki Częstochowskiej; drugi – wśród dorosłych mieszkańców Częstochowy (140), przedstawicieli elity (tzn. osób zajmujących opiniotwórcze i kierownicze stanowiska społeczno-zawodowe – 50) i studentów powyższych uczelni (210). Większość respondentów ze wszystkich grup zdecydowanie potwierdziła potrzebę istnienia autorytetu we współczesnych społeczeństwach (mieszkańcy Częstochowy – 53,4%; elita – 66%; studenci – 70,3%). Zgodnie z uzyskanym materiałem wykazano również, że środowisko opiniotwórcze i kierownicze w stopniu wyższym od mieszkańców Częstochowy aprobowało wykorzystanie autorytetu w wielu dziedzinach życia (m.in. dyplomacji – 74%, polityce – 64%, nauce – 64%, kulturze – 56%). Studenci z kolei najczęściej postrzegali funkcjonowanie autorytetów w sferze kultury (87,1%), następnie w obszarze negocjacji (78%), religii (66,4%) oraz nauki (62,1%). Ponadto okazało się, że najbliższe osoby z rodziny (w tym matka i ojciec) cieszyły się największym autorytetem wśród mieszkańców Częstochowy. Do cech budujących autorytet najczęściej zaliczano mądrość, wiedzę oraz przywódczość. Natomiast wśród czynników degradujących autorytet najczęściej wskazywano uległość, podatność na wpływy, niezrównoważenie psychiczne oraz skłonność do ponoszenia klęsk. |