BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Nauczyciele wobec zmian edukacyjnych w Polsce
Data: 1999
Badacz: Maria Kocór
Abstrakt:

Celem badania było poznanie i zrozumienie postaw nauczycieli wobec rzeczywistości oświatowej oraz jej przemian w Polsce po 1989 roku, a także określenie stosunku nauczycieli do rzeczonych przemian. Objęto nim 1400 czynnych nauczycieli (finalnie do analizy zakwalifikowano odpowiedzi 1000 respondentów), pracujących w przedszkolach, szkołach podstawowych, szkołach średnich i zawodowych z północnej, południowej i środkowej części Polski. W badaniu posłużono się ankietą własnej konstrukcji Zmiany edukacyjne w opiniach nauczycieli. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że wśród badanych nauczycieli dominowały postawy instrumentalno-adaptacyjno-zachowawcze (63%), które negatywnie wpływały na gotowość respondentów do włączenia się w proces dokonujących się zmian edukacyjnych i społecznych. Świadczyło to o postawie wysoce urzędniczej i naśladowczej roli w przemianach, a w rezultacie dążącej do zachowania status quo. Analiza korelacji między postawami nauczycieli a ich dyspozycjami behawioralnymi ujawniła dodatni kierunek relacji między postawami krytyczno-emancypacyjnymi badanych a ich aktywnością i gotowością do uczestnictwa w procesie zmian. Większość nauczycieli nie czuła się przygotowana do realizacji zmian odgórnie sterowanych (53,8%), w tym do wprowadzania reform oraz inicjowania i wdrażania zmian w środowisku pracy. Na poziomie deklaratywnym badani chcieli najczęściej włączyć się w proces zmian (71,5%), jednak nie podpierali tego konkretnymi działaniami. Jedynie 6,4% nauczycieli podejmowało się tworzenia programów i klas autorskich, 3,3% podejmowało działania mające na celu modernizację lub adaptację programów edukacyjnych, 10% wykorzystywało nowoczesne metody i formy nauczania. Bierną postawę tłumaczono najczęściej poczuciem niemocy i brakiem kompetencji, negatywnymi doświadczeniami z przeszłości, niewiarą w zasadność i powodzenie zmian itp. Ogólny odsetek nauczycieli biernych wobec zmian wyniósł 47,3%. Źródła takiej postawy badanych autorka upatrywała w nabytych stereotypach myślowych oraz braku myślenia o szkole jako instytucji twórczej. Nauczyciele nie dostrzegali różnic między funkcjami założonymi i rzeczywistymi szkoły, wierzyli w jej prawidłowe funkcjonowanie i manifestowali złudne przekonania. Te złudne przekonania stawały się w rezultacie „zamrażaczami” ich krytycznych i emancypacyjnych kompetencji.

Deskryptory TESE: nauczyciel, postawa, reforma szkolnictwa, kreatywność, tworzenie programów nauczania
TESE descriptors: teacher, attitude, educational reform, creativity, curriculum development
Publikacje:
  • Kocór, M. (2006). Nauczyciele wobec zmian edukacyjnych w Polsce. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"