Analizę przeprowadzono w celu odpowiedzi na następujące pytania: Jaki jest poziom akceptacji zmian ustrojowych wśród nastolatków w państwach postkomunistycznych? Czy poziom ten jest skorelowany ze społeczno-ekonomicznymi wyznacznikami rozwoju tych państw? Czy o poziomie akceptacji zmian ustrojowych decyduje położenie rodziny pochodzenia młodych ludzi w strukturze społecznej? Sformułowano dwie hipotezy: kulturową oraz instytucjonalną. Założono, że postawy polityczne kształtują się poza sferą życia politycznego i są przekazywane w procesie socjalizacji lub zgodnie z drugą hipotezą – są wynikiem bilansu strat i zysków. W analizie wykorzystano dane z międzynarodowych badań Civic Study IEA, które przeprowadzono na dwóch grupach wiekowych – 14-latkach (w 1999 roku) oraz 17-latkach (w 2001 roku). Polska próba młodszych uczniów liczyła 3234 osoby (w tym 1720 dziewcząt oraz 1514 chłopców) z 200 losowo wybranych szkół. W starszej populacji znalazło się 4050 uczniów (w tym 2057 dziewcząt oraz 1993 chłopców), 1421 z nich uczęszczało do liceów ogólnokształcących, 1526 do szkół zawodowych maturalnych i 1103 do zasadniczych szkół zawodowych. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że polskie nastolatki oceniały konsekwencje przełomu politycznego z 1989 roku lepiej niż ich rówieśnicy z sześciu pozostałych państw postkomunistycznych. Wykazano, że wskaźnik akceptacji zmiany netto był wśród Polaków kilkakrotnie wyższy niż na Słowacji, Litwie czy Łotwie (gdzie zmiany oceniono najsurowiej). W grupie 17-latków odnotowano natomiast wzrost liczby odpowiedzi ambiwalentnych oraz spadek ocen pozytywnych i niezdecydowanych (nie wiem). Ponadto zaobserwowano wśród 14-letnich uczniów z Polski, Czech i Węgier silną korelację pomiędzy SES rodziny pochodzenia a postrzeganiem zmian. Zgromadzony materiał pozwolił stwierdzić również, że w grupie 17-latków najwyższy poziom akceptacji netto występował wśród uczniów ze szkół ogólnokształcących z rodzin o wysokim SES, a najniższy – wśród młodzieży pochodzącej z rodzin o bardzo niskim SES oraz uczącej się w szkołach zasadniczych.