Cykl badań rozstał przeprowadzony na zamówienie środowiska oświatowego miasta Kwidzyna. Sformułowano następujące cele badawcze: 1) Wykryć i opisać podstawowe problemy dydaktyczne występujące na poziomie edukacji początkowej ze szczególnym uwzględnieniem trudności swoistych dla miasta Kwidzyna. 2) Określić prawdopodobne przyczyny występowania opisanych problemów dydaktycznych. 3) Sformułować odpowiednie zalecenia metodyczne. W analizie wyników zastosowano dwa typy wskaźników: bezwzględne i względne wskaźniki syntetyczne. Wśród bezwzględnych znalazły się: wskaźnik opanowania podstawowych umiejętności arytmetycznych; wskaźnik opanowania umiejętności rozwiązywania zadań tekstowych; wskaźnik opanowania umiejętności rozwiązywania równań; wskaźnik opanowania umiejętności czytania ze zrozumieniem; wskaźnik jakości narracji; stopa błędów ortograficznych. Do obliczenia wartości wskaźników względnych natomiast przyjęto następującą skalę wykształcenia rodziców: podstawowe – 1 pkt, zasadnicze zawodowe – 2 pkt, średnie – 3 pkt, wyższe – 4 pkt. W badaniu oceniano także wielkości obszarów znacznych niepowodzeń dydaktycznych, scharakteryzowano poszczególne szkoły oraz dokonano syntetycznej oceny poziomu osiągnięć szkolnych dzieci kończących trzecią klasę wraz z ukazaniem pozycji Kwidzyna w porównaniu z innymi małymi miastami, z uwzględnieniem różnic w poziomie wykształcenia rodziców uczniów (w badaniu zawsze uwzględniano pochodzenie społeczne uczniów – SES). Pierwszego pomiaru osiągnięć, który dotyczył absolwentów edukacji początkowej z 29 oddziałów ośmiu kwidzyńskich szkół, dokonano w 1996 roku (zgodnie z założeniem diagnozowanie prowadzono systematycznie w każdym kolejnym roku szkolnym). W 1998 przedmiotem badań była analiza poziomu umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w klasie pierwszej, w 1999 – drugoklasistów, w 2000 – po raz kolejny trzecioklasistów. Ponadto w projekcie badawczym wzięło udział 185 nauczycieli ze szkół podstawowych w Kwidzynie (90% grupy stanowiły kobiety, 10% – mężczyźni). Niemal jedna piąta pedagogów była w wieku od 26 do 30 lat (18%), 23% mieściło się w zakresie wiekowym 31-35 lat, 26% miało od 36 do 40 lat, natomiast 30% – ponad 41. Jedna czwarta nauczycieli pracowała w zawodzie od 16 do 20 lat, 23% – od sześciu do 10 lat, 14% – do pięciu lat. W wyniku pierwszej diagnozy potwierdzono (test Poznaj swoich uczniów!) zróżnicowanie umiejętności dzieci rozpoczynających naukę – ponad połowa dzieci czytała, pisała oraz liczyła w stopniu zadawalającym, a około 15% nie posiadło tych umiejętności. Dowiedziono ponadto, że obowiązujące programy nauczania były skuteczne jedynie z niewielką grupą dzieci – tzn. tych, które potrafiły już w niewielkim stopniu czytać, pisać i wykonywać podstawowe wyliczenia (uczniowie, którzy w pełni opanowali powyższe czynności, nie mieli szans poszerzyć swojej wiedzy). W roku następnym zgodnie z uzyskanym materiałem wykazano, że umiejętności drugoklasistów uległy poprawie tylko w niektórych zakresach. Uczniowie lepiej radzili sobie z czytaniem tekstów zmatematyzowanych, rozwiązywaniem zadań z zakresu „matematyka na co dzień”, wykazywali większą sprawność w geometrii oraz byli bardziej biegli w tworzeniu wyrazów o znaczeniu podobnym. Nie odnotowano natomiast zmian w obszarze arytmetyki, poprawianiu błędów językowych, tworzeniu opowiadania oraz dobieraniu przeciwieństw. W roku 1997 przeprowadzono dodatkowo diagnozę umiejętności językowych i matematycznych absolwentów szkoły podstawowej. Na podstawie otrzymanych wyników okazało się, że uczniowie posiadali stosunkowo dobrą wiedzę proceduralną, ale znacznie słabszą deklaratywną. Stwierdzono niezwykłą nieporadność wypowiedzi w zakresie umiejętności językowych. Badani dobrze natomiast rozwiązywali zadania gramatyczne, znali podstawowy szkolny kanon literacki, ale nie potrafili poprawnie sformułować krótkiej wypowiedzi na dany temat. Ponadto w tym samym roku zdiagnozowano klimat wychowawczy w oddziałach klas ósmych. W badaniu wykorzystano dwa kwestionariusze, o wypełnienie których poproszono nauczycieli. Diagnozy dokonano także na podstawie opinii uczniów na tematy dotyczące życia szkolnego, stosunków z rówieśnikami i rodzicami oraz za pośrednictwem badania socjometrycznego. Osobny problem badawczy stanowiły dodatkowo tzw. klasy wyrównawcze lub terapeutyczne.