Badanie miało na celu diagnozę poziomu osiągnięć polonistycznych uczniów klas ósmych szkół podstawowych w województwie krakowskim. Test wiedzy i umiejętności był jednocześnie próbą przed sprawdzianem kompetencji z języka polskiego i matematyki, który odbył się w maju 1999 roku. Badaniem objęto łącznie 444 szkoły i ponad 19 tys. uczniów. Z ośmiu szkół krakowskich i ośmiu pozakrakowskich wylosowano 160 prac, które stanowiły materiał do ustalenia kryteriów ocen. Przeprowadzenie testu miało pomóc uczniom w przygotowaniu się do właściwego sprawdzianu kompetencji, wyniki stały się ponadto źródłem informacji dla uczniów i polonistów na temat stopnia opanowania umiejętności przewidzianych w programach nauczania szkoły podstawowej. Do uczniów, rodziców, dyrektorów szkól i polonistów skierowano ponadto ankietę, której wyniki pozwoliły stwierdzić, że najwięcej uwag do nowego egzaminu mieli nauczyciele. Większość z nich wyraziła wątpliwości w stosunku do precyzyjności poleceń oraz do punktacji. 92% polonistów akceptowało nowy typ egzaminu, 28% jego przeprowadzenie oceniało na czwórkę, a 23% na piątkę. Uczniowie również wyrazili swoją akceptację dla egzaminu (89%). 41% negatywnie oceniło czas pozostawiony na napisanie testu. Większość (59%) uznała zadania za średnio trudne, przy czym 15% nie spotkało się nigdy z taką formą zadań, a 67% rozwiązywało je rzadko. Sami nauczyciele przyznali, że rzadko korzystają z formy testów (44%).