Abstrakt: |
Celem badania było określenie szans edukacyjnych i życiowych dzieci ze środowiska wsi popegeerowskiej w zakresie zdrowia, wychowania w rodzinie, ogólnej kondycji materialno-socjalnej rodzin oraz ofert edukacyjnych i planów rozwoju gminy. Kontekstem badania była realizacja celów reformy systemu edukacyjnego. Badanie zrealizowano w losowo wybranych sześciu gminach województwa lubuskiego, 36 wsiach i 294 rodzinach byłych pracowników PGR-u. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankiety. Wypowiedzi rodziców, nauczycieli i dzieci pozwoliły stwierdzić, że skomplikowana sytuacja życiowa we wsiach popegeerowskich przyczyniała się często do powstawania niepokojących reakcji dzieci wobec siebie i środowiska. Niemogący poradzić sobie z deprawacją i zagrożeniem, uczniowie dopuszczali się zachowań nagannych społecznie w postaci kradzieży śniadań, obuwia, przyborów szkolnych, czasem za namową rodziców. Dzieci miały poczucie zajmowania gorszej pozycji, były źle traktowane przez kolegów i nauczycieli, szkoła zaś nie potrafiła sobie poradzić z tym „ukrytym programem”. W najtrudniejszym położeniu znalazły się dzieci sześcioletnie, pozbawione pozytywnie stymulujących rozwój propozycji, w tym uczęszczania do przedszkola. Pozostawiane same sobie, powielały w zabawach negatywne zachowania zaczerpnięte z życia rodzinnego, nie potrafiły poprawnie się wypowiadać, w tym nazwać wielu przedmiotów. Dzieci te były najczęściej niedożywione, trudności w dotarciu do usług zdrowotnych przyczyniały się do pogłębienia dysfunkcji, zaburzeń i nieprawidłowości w rozwoju. Bezrobocie rodziców zmuszało dzieci do podejmowania pracy, w tym zbierania jagód, grzybów, opieki nad młodszym rodzeństwem. Zdewastowane, nieuporządkowane środowisko życia dzieci pozbawiało je możliwości kształtowania zachowań estetycznych i higienicznych, co przyczyniało się do odrzucania ich przez kolegów. Dzieci przejmowały też postawy pełne pesymizmu od swoich bezrobotnych rodziców. |