Abstrakt: |
Celem badania było określenie wartości wykształcenia w dalszej drodze życiowej młodzieży. Kontekstem teoretycznym badania była teoria U. Becka i jego koncepcja społeczeństwa ryzyka. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, którym objęto 195 osób z klas drugich dwóch opolskich liceów. Przedstawiono im dwa modele życiowe: 1) model A: droga sukcesu życiowego, strategia oparta na szybkości, ruchliwości, gotowości na wszystko, utożsamianie szczęścia z pieniędzmi; 2) model B: droga planu życiowego, cieszenie się z tego, co się ma, brak większych oczekiwań w stosunku do życia. Zadaniem młodzieży było określenie roli wykształcenia w obu modelach, szans na realizację któregoś z nich oraz uzasadnienie wyboru. Większość młodzieży preferowała model sukcesu życiowego (70%). Choć wykształcenie uznawano generalnie za ważne, różnicowano jego znaczenie w zależności od wybranego modelu życia. Przy wyborze modelu A wykształcenie utożsamiano z czymś, co można spożytkować i wymienić na pieniądze – przyszłe zarobki. Życie postrzegano w tym przypadku w kategoriach instrumentalnych, wykształcenie zaś w kategoriach utylitarnych. Pozostałe 30% respondentów uznało, że wykształcenie jest potrzebne, ale nie jest istotne dla realizowania się w życiu. Badani ci cenili mądrości życiowe, które można nabyć poza szkołą. Wykształcenie miałoby ich zdaniem służyć do zdobycia funduszy na przeżycie, w wyjątkowych sytuacjach mogłoby się również przyczynić do sukcesu życiowego. Można zatem stwierdzić, że w obu grupach wykształcenie postrzegano głównie przez pryzmat przyszłych zarobków, jako atrybut w poszukiwaniu i podejmowaniu pracy, który w sprzyjających okolicznościach może przesądzić o zdobyciu nowego i lepszego zatrudnienia. |