Badanie przeprowadzono w celu odpowiedzi na następujące pytania: Czy szkoły niepubliczne spełniły cele zakładane przez ich twórców? Czy ich praktyka edukacyjna stanowi konkurencyjną alternatywę dla publicznego systemu oświaty? Badaniem objęto szkoły podstawowe, gimnazja oraz licea ogólnokształcące, zlokalizowane w województwach mazowieckim oraz małopolskim. Ogółem analizie poddano sytuację 36 szkół, spośród których 17 było samodzielnych, a 19 łączonych; liczba uczniów mieściła się w zakresie od 16 do 829 osób. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono głębokie różnice w kosztach utrzymania badanych placówek. Okazało się, że najniższy koszt utrzymania ucznia w szkole niepublicznej był czterokrotnie niższy niż koszt najwyższy. Zgodnie z otrzymanymi odpowiedziami dyrektorów wydatki w jednej placówce były o 80% wyższe niż w innej. Wykazano ponadto, że w blisko połowie szkół działała instytucja rzecznika praw ucznia. Ponadto ujawniono, że tylko w ośmiu placówkach przygotowano programy profilaktyczne szkół, programami rozwoju szkoły dysponowało 25 szkół, statutami – 31, a programami wychowawczymi – 33. W 12 szkołach projekty były przygotowywane przez zespoły nauczycielskie i omawiane ze społecznymi organami szkoły; najmniej uspołecznioną procedurę (bez konsultacji z rodzicami i uczniami) odnotowano w pięciu szkołach (w tym czterech publicznych). Dodatkowo wykazano, że najczęściej spotykanym problemem wychowawczym w badanych szkołach był brak motywacji do nauki, w dalszej kolejności agresywne zachowania uczniów oraz palenie papierosów. Zaobserwowano istotne różnice między środowiskami szkół publicznych i niepublicznych (zgodnie z uzyskanymi wskaźnikami zagrożenie problemami wychowawczymi było o wiele poważniejsze w szkołach publicznych). Na podstawie wywiadów przeprowadzonych z nauczycielami wykazano, że cele nauczania języka polskiego oraz matematyki w obu typach szkół były podobne. Odnotowano natomiast znacznie większą liczbę przeszkód w realizowaniu zamierzonych celów sygnalizowanych przez szkoły publiczne (m.in. bieda środowisk, z których pochodzą uczniowie, czy niedoinwestowanie placówki). Okazało się również, że uczniowie ze szkół niepublicznych mają statystycznie wyższe oceny z języka polskiego i matematyki od ocen uczniów szkół publicznych; zgodnie z przeprowadzoną analizą oceny były także mniej zróżnicowane w szkołach niepublicznych niż w publicznych; odnotowano również brak zależności ocen z języka polskiego od poziomu SES-u rodziny pochodzenia uczniów.