Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w ramach szerzej zakrojonych badań nad funkcjonowaniem szkoły podstawowej po reformie systemu oświaty. Jego celem było poznanie opinii uczniów na temat szkoły; objęto nim 100 uczniów klas szóstych szkoły podstawowej. Próbę tę uzupełniono o dyrektora szkoły i nauczycieli. Zastosowano metodę monografii pedagogicznej z wykorzystaniem techniki analizy dokumentów, rozmów, obserwacji uczestniczącej i ankiety. Zdaniem większości uczniów nauczyciele wywiązywali się z obowiązku przedstawienia na początku roku wymagań egzaminacyjnych i sposobów sprawdzania wiedzy. W odczuciu badanych nauczyciele przywiązywali największą wagę do ocen uzyskanych w ramach testów pisemnych, mniejszą zaś aktywności i wypowiedziom ustnym uczniów. 68% oceniło wymagania nauczycieli jako odpowiednie do ich możliwości, 5% uznało, że mogłoby się uczyć jeszcze więcej, 18% zadeklarowało, że nie radzą sobie ze sprostaniem wymaganiom nauczycieli. Większość uczniów uznała, że w razie trudności mogą liczyć na pomoc nauczycieli. Zadaniem większości respondentów osoby wyróżniające się w szkole pod względem szczególnie dobrych lub złych ocen, niepełnosprawności lub bycia obcokrajowcem mogą czuć się w niej dobrze. Pojawiały się jednak głosy wskazujące, że osoby takie muszą się zmagać z agresją słowną i fizyczną, obojętnością lub złym traktowaniem przez nauczycieli, brakiem tolerancji. Większość badanych czuła się w szkole bezpiecznie, przy czym 23% stwierdziło, że ich poczucie bezpieczeństwa nie było pełne. Zapytani o najczęściej występujące zachowania problemowe wśród uczniów, dyrektor i nauczyciele wskazywali głównie na agresję, pozostałe zachowania klasyfikowali natomiast jako sporadyczne. Uczniowie z kolei znacznie częściej od dyrektora i nauczycieli dostrzegali problem wagarów, palenia papierosów, picia alkoholu, zachowań agresywnych i zażywania narkotyków. Uczniowie wskazali ponadto na niedostrzeganie lub niezwracanie uwagi na problemowe zachowania uczniów przez nauczycieli, podejmowane ewentualnie działania określali jako nieskuteczne. Większość uczniów znała swoje prawa i obowiązki, o których informował najczęściej nauczyciel. W większości przypadków w szkołach organizowano koła przedmiotowe, zainteresowań i sportowe, z których te pierwsze były najbardziej popularne. Wśród organizowanych w szkole uroczystości wskazywano najczęściej na dyskoteki. 47% uczniów stwierdziło, że wychowawcy organizują różnego rodzaju wycieczki. Uczniowie lubili swoją szkołę przede wszystkim ze względu na kolegów. Pozytywnie oceniano również nakazy i zakazy funkcjonujące w szkole. Stosunkowo wysoko oceniano sprawiedliwość w wystawianiu ocen. Znacznie bardziej podzielone zdania wystąpiły w przypadku oceny wychowawcy, atmosfery w szkole, życzliwości nauczycieli i imprez szkolnych. Pomimo ogólnie pozytywnego stosunku do szkoły uczniowie pragnęli wprowadzić w niej pewne zmiany, przede wszystkim dotyczące niektórych nauczycieli. |