Abstrakt: |
Celem badania było określenie roli mediów (głównie telewizji, a w szczególności reklamy) w życiu dzieci w młodszym wieku szkolnym. Przeprowadzono dwa pomiary – pierwszy w latach 2001/2002, drugi w latach 2003/2004. Objęto nimi prawie 400 trzecioklasistów z największych opolskich szkół podstawowych, ich rodziców oraz nauczycieli kształcenia zintegrowanego. Wyniki badania ujawniły, że dzieci odnosiły się do reklamy w różnorodny sposób, zawsze jednak w kategoriach dotyczących najbliższego otoczenia i relacyjnych. Wypowiedzi te cechowały się uwarunkowaniami emocjonalnymi. Rodzice (63%) i nauczyciele (49%) badanych dzieci dostrzegali inspirujące oddziaływanie programów telewizyjnych, głównie w zakresie odgrywania scenek, rysowania czy śpiewania. Większość trzecioklasistów potrafiła wykazać aktywność językową w tworzeniu własnych tekstów zainspirowanych przekazem reklamowym (77%), część wyraziła to w formie plastycznej (12%), część zaś w obu formach (11%). 53% dzieci jedynie czasami oglądało telewizję wspólnie z rodzicami, 24,7% stwierdziło, że nigdy tego nie robią. 44,7% dzieci nie miało okazji podzielić się swoimi uwagami na temat programów telewizyjnych z rodzicami. Porównanie wyników obu zrealizowanych pomiarów ujawniło wzrost krytycyzmu dzieci w stosunku do reklam – w roku 2003/2004 tylko co czwarte dziecko wykazało pełną wiarę w reklamy. Na podstawie wypowiedzi uczniów wyróżniono szereg postaw wyrażanych wobec problemu otaczającej rzeczywistości pozbawionej telewizji: kategoryczny sprzeciw, podejście dystansowe/alternatywne, podejście emocjonalne, podejście refleksyjne, podejście informacyjne. |