Abstrakt: |
Celem badania typu self-report było oszacowanie rodzajów i częstości zachowań wykraczających przeciw normie "nie kradnij" wśród uczniów zasadniczych szkół zawodowych. Badaniem objęto 287 chłopców, którzy stanowili grupę reprezentatywną dla populacji wszystkich chłopców – uczniów zasadniczych szkół zawodowych w Krakowie. Dobór grupy badawczej był dwustopniowy: najpierw wylosowano szkoły (trzy spośród 29 zasadniczych szkół zawodowych); w drugim etapie wylosowano 13 klas z trzech szkół wcześniej wybranych. Dwie klasy pochodziły z Zespołu Szkół Budowalnych nr 2; pięć klas z Zespołu Szkół Zawodowych nr 1; sześć klas z Zespołu Szkół Mechanicznych nr 2. Badania przeprowadzono metodą ankietową. Kwestionariusz zawierał 18 pytań (kolejność wyznaczona przez losowanie), w tym sześć dodatkowych, dotyczących zachowań powiązanych z naruszeniem cudzej własności; 12 pytań było związanych z formami zachowań naruszających cudzą własność. Ankiety w dniu badania otrzymali wszyscy obecni uczniowie i zwracali je po wypełnieniu. 57% uczniów przyznało się, że nie oddało reszty omyłkowo wydanej przez sprzedawcę. 51,2% badanych nie oddało pożyczonej rzeczy. 1/3 chłopców dopuściła się kradzieży w sklepie, w tym 40 uczniom zdarzyło się to co najmniej kilka razy. 6,3% badanych przyznało się do kradzieży ulicznej, 2,3% do kradzieży w autobusach. 44 osoby zadeklarowały, że nigdy nie dopuściły się zachowań wymienionych w kwestionariuszu. 53 chłopców przyznało się do jednego rodzaju zachowania wykraczającego poza normę. Żaden z uczniów nie dopuścił się wszystkich (12) zachowań albo prawie wszystkich (11). Badania wykazały, że odsetek respondentów w odniesieniu do niektórych zachowań związanych z naruszeniem cudzej własności jest dość wysoki. Norma "nie kradnij" nie należy do norm rygorystycznie przestrzeganych przez młodzież. |