Abstrakt: |
Przyjęto definicję aktywności obywatelskiej jako dobrowolnej działalności kierowanej na dobro innych ludzi lub instytucji bądź na dobro wspólne. Założono wstępnie, że im bardziej ktoś ceni demokrację, pozytywniej wartościuje kapitalizm i moralnie legitymizuje polityczno-społeczne status quo w Polsce (czyli uważa, że jest on sprawiedliwy czy słuszny), tym bardziej angażuje się w aktywności obywatelskie, zwłaszcza związane z działalnością w dobrowolnych stowarzyszeniach i organizacjach oraz z polityką. Badanie miało charakter korelacyjny. Do zmiennych różnicujących poziom obywatelskiego zaangażowania zaliczono zmienne położenia społecznego, kapitał społeczny i kapitał ludzki. W badaniu wzięło udział 255 osób – studentów z 30 państwowych uczelni wyższych w Polsce (Białystok, Rzeszów, Warszawa, Wrocław, Zielona Góra i in.). Do analizy zakwalifikowano kompletny materiał od 197 respondentów. 65% finalnej próby stanowiły kobiety. Wiek studentów mieścił się w przedziale 19-28 lat. System demokratyczny w Polsce studenci oceniali z rezerwą – średnia ocena demokracji wynosiła 2,95 i była niższa niż ocena neutralna 3 (ani mi się podoba, ani nie podoba). Jeszcze niżej oceniano kapitalizm – 2,86. Średnia ocena obecnego porządku społecznego wyniosła 2,40. Poziom aktywności politycznej, do której zaliczały się spotkania z politykami, udział w manifestacjach, popieranie partii albo polityka, wynosił 1,58 (między brakiem aktywności a rzadkim uczestnictwem). Na podstawie wyników badania stwierdzono istotną korelację między legitymizacją systemu społeczno-politycznego w Polsce a stosunkiem do demokracji i oceną polskiego kapitalizmu. Słaby związek wystąpił między ogólnym wskaźnikiem aktywności obywatelskiej a stosunkiem do demokracji i moralną legitymizacją systemu. |