Abstrakt: |
Badanie nad czynnikami warunkującymi sprawność ortograficzną przeprowadzono wśród uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i liceów ogólnokształcących. Do zebrania materiału wykorzystano sprawdziany ortograficzne, testy psychologiczne i ankiety dopasowane do poziomu kształcenia. Do błędów rażących zaliczono niewłaściwe użycie rz, ż, ch, h, ó, u, partykuły nie z osobowymi formami czasownika, niepoprawną pisownię łączną przyimka z odmiennymi częściami mowy. Jednym z badanych czynników była płeć uczniów. Wyniki badania relacji między sprawnością ortograficzną a płcią uczniów klas trzecich w dużym stopniu zależały od cech osobowościowych. Jednym z najważniejszych determinantów sprawności ortograficznej była jednak pamięć wzrokowa. Dlatego też uczniów poddano trzem próbom, w których wykorzystano ilustracje, wyróżniki barwne i graficzne. Wyniki badania w tym zakresie potwierdziły wstępne założenie, według którego im więcej różnic zauważonych i zapamiętanych w prezentacji obrazkowej, tym mniej błędów uczniowie popełnili w sprawdzianie ortograficznym. Badanie słuchowe przeprowadzono wśród 234 ankietowanych; uczniom zadano pięć pytań. 149 osób odpowiedziało poprawnie na dwa albo trzy pytania; spośród uczniów z tej grupy 57 popełniło od sześciu do 10 błędów ortograficznych. Ankietę wykorzystano do zbadania znajomości reguł i ich związku z kompetencjami ortograficznymi uczniów. Okazało się, że wśród dzieci z nauczania początkowego blisko 30% nie znało reguł ortograficznych, choć potwierdzono wpływ ich znajomości na kompetencję ortograficzną uczniów. U uczniów kończących szkołę podstawową zauważono wyższą sprawność ortograficzną w grupie dziewczynek. |