Abstrakt: |
Badanie zostało zrealizowane w ramach Projektu Badawczego MNiSzW Nr 2PO5E 109 28, uzyskanego przez IFPS, i miało na celu poznanie sposobu doświadczania siebie przez młodzież głuchą słyszących rodziców, która posiadała wysokie kompetencje w języku fonicznym i/lub migowym. W badaniu przyjęto podejście interpersonalne (Stern, 1985, 1995; Zalewska, 1998) i uwzględniono reprezentację siebie młodzieży w aspekcie treściowym i afektywnym oraz regulację afektywną w relacji z matką. Badaniem objęto 41 osób prelingwalnie głuchych oraz ich matki, a także grupę porównawczą składającą się z młodzieży słyszącej i ich matek. Zastosowano wywiady psychologiczne Jak to jest być osobą głuchą?, Jak to jest być osobą z jakimś brakiem? i Macierzyństwo, a także skalę aleksytymii TAS-20, metodę analizy narracji i analizy korespondencji. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że dzieci niesłyszące o wysokich kompetencjach językowych doświadczały trudności w werbalizacji emocji związanych z doświadczaniem siebie jako osoby głuchej. Młodzieży niesłyszącej towarzyszyło najczęściej poczucie niepełnosprawności związane z trudnościami w komunikowaniu się z osobami słyszącymi. Afektywne własności reprezentacji dziecka (a tym samym relacji matka – dziecko) współwystępowały u matek dzieci głuchych z byciem osobą głuchą w aspekcie treściowym i afektywnym. Oznaczało to obecność wtórnej aleksytemii u matek dzieci głuchych, związanej z przeżywaniem głuchoty dziecka i siebie jako matki. Wskazano na potrzebę zwiększenia dostępności pomocy psychologicznej dla rodzin głuchej młodzieży biegle porozumiewającej się w języku fonicznym i/lub migowym. |