Przedmiotem badania były postawy studentów pedagogiki wobec samokształcenia. W celu analizy zebranego materiału wykorzystano metodę analizy skupień. Do zebrania materiału badawczego posłużono się dyferencjałem semantycznym, złożonym z 19 biopolarnych skal przymiotnikowych (np. łatwa – trudna). Respondentów poproszono o charakterystykę ich nauki własnej za pomocą wyboru punktów podanych na skalach. W badaniu wzięło udział 233 studentów pedagogiki na Akademii im. J. Długosza w Częstochowie. Respondenci studiowali na pierwszym roku studiów pierwszego stopnia i na pierwszym roku studiów drugiego stopnia. Analizie poddano 199 kompletnych odpowiedzi. Wiek studentów mieścił się w przedziale od 19 do 46 lat. 89% badanych stanowiły kobiety. 48% mieszkało na wsi, 49% pracowało zawodowo. 53% respondentów studiowało w trybie stacjonarnym. Na podstawie odpowiedzi wyróżniono typy postaw studenckich wobec samokształcenia. Pierwsza z nich polegała na traktowaniu nauki własnej jako środka do uzyskania zaliczenia. Do grupy tej należało 41 respondentów (21% wszystkich badanych). Studenci prezentujący ten typ postawy wybierali najczęściej takie określenia samokształcenia jak: raczej niezabierające dużo czasu, raczej niezorganizowane, raczej niesystematyczne, raczej efektywne, samodzielne, raczej ważne, raczej potrzebne. Kolejna grupa traktowała naukę własną jako twórcze rozwiązywanie problemów praktycznych i teoretycznych (N = 58; 30% badanych). Dla respondentów z tej grupy samokształcenie było zdecydowanie ważne, potrzebne, efektywne, zdecydowanie czasochłonne, zdecydowanie przemyślane, zorganizowane, wykraczające poza wskazówki nauczyciela, ciekawe. Trzecia grupa traktowała naukę własną jako obowiązek, zadanie do wykonania, a czwarta – jako kulę u nogi.