Abstrakt: |
Badanie miało charakter jakościowy i służyło analizie obrazu szkoły z perspektywy uczniów oddziałów filialnych szkół. Do zebrania materiału posłużono się techniką wywiadu swobodnego, ukierunkowanego. Wykorzystano ponadto metody projekcyjne (w tym technikę niedokończonych zdań, rysunek, zdjęcia) oraz obserwacje jakościowe, a także analizę dokumentów szkolnych. Badaniem objęto 58 uczniów, którzy uczęszczali do oddziałów filialnych gimnazjów w województwie lubuskim (doboru próby dokonano ze względu na najniższą liczbę punktów z egzaminu gimnazjalnego zdobywaną w tym regionie przez ostatnie dwa lata, najmniejszą liczbę szkół gimnazjalnych oraz najwięcej funkcjonujących od czasów reformy gimnazjów wirtualnych, tzn. oddziałów filialnych). Finalnie analizie poddano 58 rozmów z uczniami pierwszych i drugich klas, 17 rozmów z nauczycielami i dwie rozmowy z dyrektorami obu szkół. W wyniku przeprowadzonego badania wykazano, że niemal co drugi uczeń przyznał się do zakłócania toku lekcji. Okazało się jednak, że respondenci sprawiali problemy na wybranych zajęciach, co było uzależnione od osoby i postawy nauczyciela. Ustaloną przyczyną nieodpowiedniego zachowania badanej młodzieży była niekonsekwencja pedagogów oraz zaburzona komunikacja między nimi a klasą. Na podstawie zgromadzonego materiału stwierdzono również, że większość respondentów postrzegała siebie jako osoby, które niedostatecznie wywiązywały się z nałożonych na nie obowiązków. Przeprowadzone rozmowy pozwoliły ujawnić przewagę funkcji dydaktycznej działań nauczycieli nad funkcją wychowawczą. Zaobserwowano ponadto preferowanie przez pedagogów z placówek objętych badaniem frontalnego sposobu nauczania. Zgodnie z uzyskanymi wypowiedziami zrekonstruowany model szkoły oparty był na autorytaryzmie oraz formalizmie. |