Abstrakt: |
Celem badania była analiza percepcji osób niewidomych przez dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Próbę badawczą stanowiło 136 pełnosprawnych uczniów (61 chłopców i 75 dziewcząt) w wieku od ośmiu do dziewięciu lat. Respondenci uczęszczali do szkół z oddziałami integracyjnymi (wśród rówieśników niepełnosprawnych nie było osób niewidomych), jednak sami nie byli ich uczniami. Do zebrania materiału posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. W wyniku przeprowadzonego badania wykazano, że zdecydowana większość ankietowanych (74,3%) deklarowała brak jakichkolwiek kontaktów z osobami niewidomymi; 13,2% badanych wskazało przypadkowe spotkania z osobami niepełnosprawnymi, a jedynie 12,5% uczniów określiło swój kontakt z takimi osobami jako bliski (m.in. w rodzinach dwóch respondentów były osoby niewidome). Ponad połowa ankietowanych (66,2%) nie spotkała się wcześniej na zajęciach szkolnych z tematyką niepełnosprawności wzrokowej. Zgodnie z uzyskanymi odpowiedziami okazało się również, że 43,9% dzieci postrzegało niewidomych jako osoby bierne, samotne oraz potrzebujące pomocy i opieki. Na podstawie zgromadzonego materiału odnotowano, że w opisie osób niewidomych przeważały (47,4%) wypowiedzi (częściowo o charakterze oceniającym) wskazujące na narzędzia, którymi posługują się osoby niepełnosprawne w poruszaniu. Niemal połowa uczniów (47%) podkreślała również potrzebę traktowania osób niewidomych z szacunkiem. Uzyskane odpowiedzi pozwoliły sformułować wniosek o powielaniu w dużej mierze przez badanych stereotypów na temat osób niewidomych (w tym np. przypisywanie negatywnych atrybutów takich jak smutek, ubóstwo, słabość czy nieszczęście). |