Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu analizy porównawczej funkcjonowania rodzin zastępczych z terenów wiejskich oraz miejskich. Próbę badawczą stanowiło 95 rodzin zastępczych (w tym 53 spokrewnione z dzieckiem oraz 42 niespokrewnione). 40 rodzin pochodziło z terenów wiejskich, a 55 ze środowiska miejskiego (badanie prowadzono w Białej Podlaskiej oraz powiecie bialskim). Najczęściej osobą uczestniczącą w badaniu była matka (91 przypadków, w czterech przypadkach – ojciec). Większość respondentów legitymowała się wykształceniem średnim (prawie 50%), z kolei pod względem małżeńskiego stażu przewagę stanowiły rodziny, w których opiekunowie deklarowali ponad 20-letnie pożycie małżeńskie. Wśród sukcesów opiekuńczo-wychowawczych najczęściej respondenci wymieniali fakt stworzenia dziecku sierocemu prawdziwego domu (około 31%). Dodatkowo w środowisku wiejskim dość często badani wskazywali traktowanie opiekunów zastępczych przez dziecko jak rodziców. Do innych sukcesów respondenci ponadto zaliczyli: poprawienie ocen w szkole (prawie 18%), otwarcie się dziecka na innych (15,8%) czy wypracowanie umiejętności porozumiewania się (14,7%). W rodzinach spokrewnionych częściej stwierdzano brak osiągnięć opiekuna zastępczego (ponad 6% więcej odpowiedzi) niż w rodzinach niespokrewnionych. Na podstawie uzyskanych odpowiedzi wykazano również, że 30% rodzin zgłosiło brak porażek wychowawczych, natomiast 20% respondentów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Wśród rodzin niespokrewnionych miejskich odsetek osób potwierdzających poniesienie jakichkolwiek porażek wyniósł 80%. Otrzymane wyniki pozwoliły sformułować przypuszczenie o korelacji między brakiem porażek a stażem małżeńskim badanych osób oraz długością funkcjonowania jako opiekuna zastępczego. Do niepowodzeń dydaktycznych respondenci najczęściej zaliczali brak aspiracji edukacyjnych dzieci, niezadowalające efekty uczenia, brak konsekwencji, preferowanie własnych dzieci biologicznych, a także brak odpowiednich środków na rehabilitację, leczenie czy wspomaganie rozwoju dziecka. |