Abstrakt: |
Celem badania było sprawdzenie hipotezy synergii motywacyjnej postawy twórczej, zgodnie z którą po rozwinięciu motywacji samoistnej (związanej z atrakcyjnością zadania) włączenie motywatorów celowych (związanych z pracą, realizacją zadania) sprzyjać ma efektywności działań twórczych. Badaniem objęto losową, reprezentatywną próbę klas licealnych z warszawskich liceów ogólnokształcących. Łącznie w badaniu wzięło udział 589 uczniów. Zastosowano Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH S. Popka (2000) do pomiaru wymiarów postaw twórczych oraz Inwentarz Preferencji Pracowniczych w opracowaniu M. Karwowskiego (2009) do pomiaru orientacji motywacyjnych. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że w przypadku działań konstruktywnie krytycznych (nonkonformizmu) i niesztampowych (zachowań heurystycznych) zaobserwowano negatywny wpływ motywacji celowej – im poziom tego rodzaju motywacji był wyższy, tym bardziej zmniejszało się nasilenie nonkonformizmu i zachowań heurystycznych, zwiększały się zaś odtwórcze charakterystyki badanych (konformizm i zachowania algorytmiczne). Zależność taka nie występowała wśród osób o wysokim poziomie motywacji samoistnej – w ich przypadku motywacja celowa utrwalała wręcz kreatywne charakterystyki osobowościowe i poznawcze. Wnioski sugerowały słuszność rekomendacji dążenia do synergii w dydaktyce twórczości, to znaczy zadbania zarówno o zabawową motywację samoistną, jak i motywację celową, związaną z rozwiązywaniem problemów. |