Abstrakt: |
Celem badania była odpowiedź na pytanie: czy istniejące między ludźmi różnice w pozyskiwaniu wiedzy, prowadzące do odmienności w niewerbalnej zawartości danego pojęcia, mogą znaleźć odzwierciedlenie w sposobie werbalizacji tego pojęcia? Próbę badawczą stanowiło 106 uczniów (w tym 53 niewidomych oraz 53 widzących), którzy uczęszczali do klas I-III gimnazjum, II-IV liceum ogólnokształcącego oraz II-IV szkół średnich zawodowych w pięciu Ośrodkach Szkolno-Wychowawczych dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej (w Owińskach koło Poznania, Laskach koło Warszawy, Krakowie, Bydgoszczy i Wrocławiu) oraz w szkołach ponadpodstawowych w Poznaniu. Do zebrania materiału badawczego posłużono się testem, którego zadania polegały na zdefiniowaniu takich rzeczowników jak: brzoza, osa, łąka, rzeka oraz tęcza. W wyniku przeprowadzonego badania otrzymano 516 definicji – 260 od osób niewidomych oraz 256 od osób widzących. Analiza zebranego materiału potwierdziła założenie o wpływie różnic w pozyskiwaniu informacji o rzeczywistości na strukturę tekstowego aspektu danego pojęcia. Zgodnie z udzielonymi odpowiedziami odnotowano m.in. większą liczbę informacji w określeniach werbalizowanych przez uczniów niewidomych. Dodatkowo wśród odpowiedzi osób niepełnosprawnych stwierdzono występowanie informacji niezgodnych z wiedzą przyrodniczo-fizyczną (np. brzoza jest drzewem iglastym czy osa żyje w ulu). |