Abstrakt: |
Celem badania było poznanie postawy nauczycieli wobec wiedzy uczniów klas I-III, sposobu jej rozumienia i tworzenia oraz myślenia o jej źródłach. Materiał badawczy zebrano metodą wywiadu otwartego. Badaniem objęto nauczycieli kształcenia początkowego. Analiza materiału miała charakter fenomenograficzny, czyli zorientowany na skonstruowanie kategorii opisu rozumienia zjawisk obecnych w doświadczeniach badanych. Wyniki badania pozwoliły stworzyć charakterystykę nauczycielskiego myślenia o wiedzy, na którą składały się następujące cechy: 1) linearność i statyczność ujmowania wiedzy – przyrost wiedzy rozumiany jako przyjmowanie krok po kroku wiadomości przekazywanych przez nauczycieli; 2) poznawcza interwencyjność wobec uczniów – rolą nauczyciela jest nadawanie wiedzy uczniów zaplanowanego kształtu identycznego z modelem określonym przez program nauczania; 3) fundamentalizm interpretacyjny – narzucanie przez nauczycieli jednej wersji interpretowania otaczającej rzeczywistości oraz uniemożliwienie wprowadzania zmian i modyfikacji; 4) pragmatyczność uzasadnień – stosowanie przez nauczycieli argumentacji z rodzaju: robię tak, bo tak nakazuje program, bo takie postępowanie jest właściwe, bo takie postępowanie jest skuteczne; 5) pragmatyczna wystarczalność – bezkrytyczne przyjmowanie przez nauczycieli przekonania o trafności wiedzy zawartej w programie nauczania i podręcznikach szkolnych. |