Abstrakt: |
Celem badania była ocena europejskich i pozaeuropejskich systemów kształcenia na poziomie wyższym według sześciu kryteriów: 1) inkluzyjność – możliwość uzyskania wyższego wykształcenia przez relatywnie wielu studentów w stosunku do liczebności populacji, 2) dostępność – możliwość przyjęcia i udzielenia pomocy w postępie studentom o niskim poziomie umiejętności szkolnych, 3) efektywność – kształcenie absolwentów o umiejętnościach poszukiwanych na rynku pracy, 4) atrakcyjność – umiejętność zachęcania studentów zagranicznych do podejmowania studiów w danym kraju, 5) zakres wiekowy studentów – możliwość funkcjonowania systemu edukacji wyższej jako instytucji uczenia się przez całe życie, 6) reaktywność – gotowość systemu do podejmowania reform. Dla każdego wskaźnika zastosowano odmienny sposób jego obliczania, jednak wszystkim przypisano taką samą wagę w ostatecznej ocenie. Badaniem objęto Polskę, Wielką Brytanię, Francję, Niemcy, Szwajcarię, Danię, Szwecję, Finlandię, Irlandię, Holandię, Włochy, Austrię, Hiszpanię, Portugalię, Węgry, Australię i Stany Zjednoczone. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że najlepszy system edukacji wyższej wśród 17 badanych krajów posiadały Australia, Wielka Brytania i Dania (odpowiednio pierwsze, drugie i trzecie miejsce w rankingu). Uczelnie w tych krajach umożliwiały naukę wysokiemu odsetkowi populacji i były atrakcyjne dla zagranicznych studentów; znajdowały się wśród najlepiej dostosowanych do realizowania polityki uczenia się przez całe życie oraz unikały obniżenia standardów nauczania. Wśród najgorszych systemów edukacji wyższej znalazł się z kolei system niemiecki, austriacki i hiszpański (odpowiednio 15., 16. i 17. miejsce). Uczelnie austriackie i niemieckie cechowały się brakiem inkluzyjności. Z drugiej strony niemieckie uniwersytety okazały się atrakcyjne dla studentów zagranicznych, przy czym nie były dostosowane do kształcenia przez całe życie. System hiszpański uzyskał 12. pozycję pod względem inkluzyjności, w pozostałych przypadkach plasując się na ostatnim miejscu, szczególnie pod względem efektywności. Kraje takie jak Polska dobrze radzą sobie w niektórych kategoriach (inkluzyjność), gorzej zaś w innych (efektywność, atrakcyjność). Zaskakująco wysoką pozycję uzyskała Portugalia, która wyprzedziła Francję i Niemcy pod względem inkluzyjności oraz Stany Zjednoczone pod względem dostępności. Nieźle radziła sobie również z efektywnością edukacji wyższej, powinna natomiast poprawić atrakcyjność i politykę uczenia się przez całe życie. Najwyżej oceniono systemy anglosaskie i skandynawskie. |