Abstrakt: |
Przedmiot badania stanowiła analiza sposobu definiowania oraz postrzegania uniwersaliów kulturowych przez ludzi starszych. Badaniem objęto 29 osób (w tym 19 kobiet oraz 10 mężczyzn). Wśród respondentów większość stanowiły osoby w wieku 60-69 lat (N = 18), wiek dziewięciu osób mieścił się w przedziale 70-79 lat, a dwóch badanych miało powyżej 80 lat. Większość uczestników badania legitymowała się wykształceniem zasadniczym zawodowym, sześć osób – wykształceniem podstawowym, a pięć – wyższym; trzy osoby ukończyły tylko kilka klas szkoły podstawowej, dwóch respondentów posiadało wykształcenie średnie, a dwóch – pomaturalne. W grupie przeważało pochodzenie robotnicze (11) oraz chłopskie (10); pięć osób pochodziło z rodzin inteligenckich, dwie z rzemieślniczych, a jedna miała pochodzenie ziemiańskie. Sformułowanie „uniwersalia kulturowe” najczęściej było definiowane przez respondentów jako cechy, rzeczy, wartości oraz zasady, zjawiska i przedmioty związane z kulturą oraz społeczeństwem, mające powszechny charakter i stanowiące podstawy funkcjonowania społecznego. W oparciu o wypowiedzi badanych wykazano, że ich wskazania dotyczyły przede wszystkim trzech kategorii: rodziny, religii oraz tradycji. Ponadto odnotowano, że w perspektywie jednostkowej i globalnej najważniejsze dla ankietowanych były wartości: rodzina, miłość oraz religia. |