Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu diagnozy ogólnego poziomu wrażliwości empatycznej u dzieci uczęszczających na zajęcia do oddziałów integracyjnych. W badaniu wzięło udział 93 dzieci, które kończyły edukację przedszkolną w oddziałach integracyjnych (jedną trzecią respondentów stanowiły osoby z niepełnosprawnością, w tym 30% dzieci opóźnionych pod względem rozwoju psychoruchowego oraz po blisko 13% dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, opóźnionych pod względem rozwoju mowy oraz z zespołem Downa; w grupie znajdowały się także osoby z autyzmem, padaczką, niedosłuchem, wodogłowiem, retinopatią oraz upośledzeniem w stopniu umiarkowanym). Do zebrania materiału badawczego posłużono się Testem Świadomości Interpersonalnej (TSI) autorstwa H. Borke. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono, że dzieci zdrowe znacznie trafniej identyfikowały wszystkie podstawowe reakcje emocjonalne niż dzieci niepełnosprawne. Na podstawie uzyskanych wyników TSI odnotowano, że największe różnice dotyczyły rozpoznawania uczucia radości. Odsetek poprawnych odpowiedzi wśród zdrowych dzieci wynosił 96%, natomiast wśród niepełnosprawnych – 74%. Podobne wyniki uzyskano pod względem rozpoznawania smutku (odpowiednio: 80% i 57%). Zgromadzony materiał pozwolił wykazać także wysokie zróżnicowanie wśród dzieci niepełnosprawnych pod względem umiejętności rozpoznawania i rozumienia uczuć innych ludzi. Zaobserwowano, że najmniej problemów z odczytaniem emocji miały dzieci o opóźnionym rozwoju mowy (respondenci z tej grupy rozpoznali radość i smutek w 88%, strach – w 63%, złość – w 50%). Największe kłopoty w wykonaniu testowych zadań miały dzieci z padaczką, autyzmem oraz retinopatią. |