Abstrakt: |
Celem badania było poznanie obrazu świata odzwierciedlonego w socjolekcie wychowanków Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Rudniku nad Sanem. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki wywiadu przeprowadzanego w oparciu o przygotowany kwestionariusz. Badaniem objęto 15 wychowanków w wieku 15-18 lat, w tym dziewięciu uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim oraz sześciu uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym. W próbie znalazło się 12 chłopców i trzy dziewczynki. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że układ wartości słownictwa używanego przez wychowanków nie odbiegał od ogólnie stosowanego języka młodzieżowego. Socjolekt został przejęty w większości z zasobu leksyki języka polskiego, a cechowały go ekspresywność i emocjonalność. Wychowankowie ujmowali rzeczywistość w sposób żartobliwy i humorystyczny, często nieadekwatnie do codziennych realiów. Stwierdzono częste występowanie zdrobnień i spieszczeń oraz wulgaryzmów, co wiązano z pochodzeniem społecznym wychowanków (rodziny o niskim statusie, często niepełne, z rodzicami upośledzonymi umysłowo). Różnicą dzielącą socjolekt wychowanków od socjolektu uczniów w normie intelektualnej były neosemantyzmy o nieregularnych mechanizmach. |