Abstrakt: |
Przedmiotem badania były trudności w podjęciu decyzji zawodowej przez młodzież kończącą szkoły ponadgimnazjalne i wyższe. W badaniu wzięło udział 2803 respondentów. W pierwszej próbie znalazło się 1312 mężczyzn i 1392 kobiety; wykształcenie respondentów: 7,53% zasadnicze zawodowe, 31,74% techniczne, 18,98% licea profilowane, 20,48% licea ogólnokształcące, 3,64% studium policealne, 12,17% studium licencjackie, 5,46% studia magisterskie. W drugiej części badania uczestniczyło 2651 osób, w tym 1163 kobiety i 1444 mężczyzn (44 osoby nie podały płci), według wykształcenia odpowiednio: 8,89%, 26,79%, 21,74%, 21,47%, 3,88%, 10,64%, 6,60%. W badaniu posłużono się kwestionariuszem dotyczącym 13 kwestii mogących wpływać na trudności w podejmowaniu decyzji zawodowych, w tym były to: nieodpowiedni moment życiowy na podejmowanie decyzji o przyszłości, zbyt mało czasu na podjęcie decyzji, brak umiejętności podejmowania decyzji, brak profesjonalnego wsparcia. Wyróżniono trzy czynniki trudności wskazywanych przez młodzież: 1. wynikające z ograniczeń odnoszących się do przesłanek wyboru (brak informacji, niemożność uzyskania brakujących danych); trudności te – jak wskazuje badacz – mogą wiązać się z negatywnymi emocjami przeżywanymi przez młodzież wchodzącą na rynek pracy; 2. związane z niepewnością skutków wyboru – niepewność wynika z niestabilnej, zmiennej sytuacji na rynku pracy, w tym kontekście maleje racjonalność podmiotu (Lewicka, 2001); 3. związane z efektywnym wykorzystaniem czasu – w badaniach zagranicznych (Bolles, 1993) potwierdzono, że młodzież planująca podjęcie pracy nie zdaje sobie sprawy z czasu, jaki jest potrzebny na jej znalezienie. |