Abstrakt: |
Celem badania była weryfikacja hipotezy o dominacji uczuć negatywnych w organizacji afektywnej osobistego znaczenia ryzyka u nauczycieli oraz o różnicach dzielących osobiste znaczenie poszczególnych dziedzin ryzyka kariery zawodowej. W badaniu wykorzystano Metodę Konfrontacji z Sobą (wersja zmodyfikowana) opartą na pytaniach dotyczących różnych aspektów ryzyka związanego z wyborem, przebiegiem i przerwaniem kariery zawodowej. Badaniem objęto 75 studentek pierwszego roku dziennych studiów magisterskich uzupełniających na Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku; uwzględniono ostatecznie wyniki 66 respondentek. Średni wiek badanych wyniósł 23,9 roku. Wyniki badania potwierdziły hipotezę, zgodnie z którą w organizacji afektywnej ryzyka związanego z rozwojem zawodowym respondentek dominowały uczucia negatywne, w szczególności poczucie niższości, które wchodziło w skład pierwszego wyróżnionego czynnika wyjaśniającego 32,671% wariancji dokonanych ocen. Z kolei w skład czynnika wyjaśniającego 12,489% wariancji wchodziły takie negatywne uczucia jak wstyd, rozbicie wewnętrzne, poczucie winy, osamotnienie i troska. Analiza typowych wartościowań w różnych dziedzinach ryzyka związanego z rozwojem zawodowym ujawniła dominację uczuć negatywnych, w tym przede wszystkim związanych z brakiem odpowiednich kompetencji oraz z czynnikami zewnętrznymi, np. brakiem ofert pracy. Odpowiedzi badanych zawierały również szeroką gamę możliwych niepowodzeń w trakcie realizacji czynności zawodowych, w tym głównie czynniki akcentujące brak własnych kompetencji jako potencjalne źródło zagrożeń. Wartościowania odnoszące się do ryzyka utraty pracy związane były z czynnikami zewnętrznymi, takimi jak silna konkurencja na rynku pracy, oraz wewnętrznymi, takimi jak niepodołanie obowiązkom czy kłopoty ze zdrowiem. Uczucia negatywne dominowały również w przypadku wartościowań odnoszących się do zagrożeń związanych z relacjami praca-rodzina. Badane zwracały głównie uwagę na to, że praca może przeszkadzać w realizacji wartości rodzinnych, rzadko na odwrót. |