Abstrakt: |
Badanie zrealizowano w ramach projektu badawczego poświęconego ocenie ryzyka dysleksji u dzieci w wieku przedszkolnym. Cele badania: sprawdzenie wiarygodności narzędzia wstępnej selekcji dzieci, ocena ryzyka dysleksji u dzieci zgodnie z opiniami nauczycielek przedszkola, wyłonienie profilu charakterystycznego dla dzieci o najwyższym poziomie ryzyka dysleksji oraz analiza czynników różnicujących oceny. Badaniem objęto 301 wychowanków przedszkoli w wieku 2-6 lat, w tym 104 dziewczynki i 109 chłopców, 602 rodziców dzieci (matki i ojców) oraz 213 nauczycielek. Badane dzieci podzielono na trzy grupy pod względem miejsca zamieszkania. 25% badanych mieszkało na wsi, 28% – w małych miastach, 47% – w dużych miastach. W badaniu zastosowano Skalę Ryzyka Dysleksji (SRD-R), czyli zmodyfikowaną wersję Skali Ryzyka Dysleksji M. Bogdanowicz. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że nauczycielki w swoich ocenach wskazywały na znacznie wyższy poziom ryzyka dysleksji u chłopców niż u dziewczynek. Podobne wyniki uzyskano wśród rodziców dzieci. Pozostawało to w zgodności z wynikami innych badaczy, które świadczyły o częstszym występowaniu ryzyka dysleksji i specyficznych trudności w uczeniu się czytania u chłopców. Zaobserwowano również istotne statystycznie różnice w ocenach nauczycielek ze środowisk wiejskich i miejskich. Zależność tę można było tłumaczyć zarówno różnym poziomem kompetencji dzieci z różnych środowisk, który wiązałby się z jakością środowiska rozwojowego stwarzanego przez dorosłych, jak i mniejszą wiedzą na temat prawidłowości rozwoju u nauczycielek z mniejszych ośrodków. Dodatkowo należałoby uwzględnić inne czynniki w postaci uprzedzeń czy silnego efektu halo (nadmiernej generalizacji). |