Przedmiotem badania była pozaszkolna edukacja ogólnokształcąca dorosłych. Sformułowano następujące pytania badawcze: Jakie są tradycje i jak rozwijała się pozaszkolna edukacja ogólnokształcąca dorosłych w Polsce? Jakie podmioty organizują ją współcześnie i jakie są źródła takich inicjatyw? Jakie są warunki ich działalności (lokale, kadra, kwalifikacje)? Jakie typy pracy oświatowej preferują poszczególni organizatorzy? Jakie są formy pozaszkolnej edukacji dorosłych i co o tym decyduje? Jakie treści i jak ustrukturyzowane przekazuje się podczas zajęć? Jak są zorganizowane zajęcia, kto w nich uczestniczy, jakie są efekty nauczania? Materiał do części historycznej i teoretycznej zgromadzono metodą analizy piśmiennictwa. Materiał do części współczesnej zebrano w toku badań diagnostycznych, przeprowadzonych w wybranych miejscowościach (dwa duże miasta, sześć małych miast i 24 wsie) w sześciu województwach: bielsko-bialskim (Kęty), częstochowskim (Kłobuck), katowickim (Czechowice-Dziedzice), kieleckim (Kielce, Chęciny), krakowskim (Kraków, Skawina) i krośnieńskim (Brzozów). Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, realizowanego za pomocą następujących technik: analiza dokumentacji, obserwacja zajęć (231), wywiady z organizatorami zajęć (78) i prowadzącymi (175), wywiady i ankiety z uczestnikami zajęć (528 osób). W sumie przebadano działalność oświatową 12 bibliotek, 11 domów i ośrodków kultury, 12 klubów i 9 świetlic, 6 ośrodków zdrowia, 7 muzeów i izb tradycji, 2 biur wystaw artystycznych, 19 stowarzyszeń.  Pozaszkolną edukację dorosłych w badanych środowiskach cechuje wielość organizatorów: jedną grupę stanowią placówki oświatowe i kulturalne niesamodzielne finansowo i niemające osobowości prawnej, drugą duże instytucje oświaty i kultury, trzecią – dobrowolne stowarzyszenia oświatowe i kulturalne. Poszczególni organizatorzy urządzają w roku oświatowym od 3 do 51 zajęć, zdecydowana większość od 10 do 32; w okresie badań liczba zajęć zmalała o ponad 10%. Do form pozaszkolnej edukacji dorosłych należą: kursy ogólnokształcące, uniwersytet powszechny, odczyty, spotkania z ciekawymi ludźmi, wystawy oświatowe, wycieczki, działania samokształceniowe, poradnictwo, zajęcia artystyczne. W środowisku dużych miast występuje więcej różnych form. Ilościowo dominują formy proste, krótkotrwałe. Treści zajęć wykazują dużą różnorodność: wyłączywszy kursy języków obcych i zajęcia artystyczne, najwięcej zajęć dotyczy ochrony zdrowia i zagadnień z zakresu historii powszechnej i polskiej. Organizacyjnie edukacja jest realizowana dla ludzi z tzw. wolnego naboru oraz dla ukształtowanych wcześniej struktur (koło, klub, sekcja). Na hospitowane zajęcia przychodziły średnio 24 osoby dorosłe. 55,8% uczestników stanowiły kobiety; większość to ludzie stosunkowo młodzi – do 46. roku życia; dominowały osoby z wykształceniem średnim. Głównym motywem udziału były zainteresowania i ciekawość (69,1%). Edukacja pozaszkolna dorosłych pełniła funkcje: kompensacyjną, integracyjną, progresywną, akceleracyjną (pobudzenie do działania umysłowego), terapeutyczną, prestiżową. Elementem polityki państwa powinny stać się optymalizacja edukacji pozaszkolnej dorosłych poprzez zagęszczenie sieci agend edukacyjnych, wdrożenie lepszych zasad organizacyjnych kształcenia, uporządkowanie podstaw prawno-finansowych działania, zmiany w formie i organizacji zajęć oraz doskonalenie metodyki.