Abstrakt: |
Sformułowano następujące pytania badawcze: Jakie są możliwości uczniów w wieku 10-14 lat w zakresie wyrażania zależności z użyciem zmiennych? Jaki jest stopień dojrzałości do rozumienia i stosowania symbolu literowego, który jest nieodłącznie związany z myśleniem ogólnym i kształtowaniem pojęć algebraicznych? Spodziewano się – na podstawie wstępnej hipotezy badawczej – że uogólnienie algebraiczne jest łatwiejsze w analizie zależności liczbowych niż na podstawie analizy rysunku. Do zebrania materiału badawczego posłużono się metodą analizy wytworów pracy ucznia. W próbie badawczej znalazło się 90 uczniów w wieku 13 i 14 lat; analizie poddano 87 prac. 99% badanych dostrzegło prawidłowości w kształcie krzyży, prawidłowo rysowało też kolejne figury. 86,2% młodzieży dostrzegło rekurencyjną prawidłowość ciągłego wzrostu obwodu o cztery jednostki i dodawało liczbę „cztery” aż do uzyskania obwodu danego krzyża. 44,8% uczniów dostrzegło rekurencyjną prawidłowość ciągłego wzrostu obwodu o cztery jednostki i dodawało liczbę „cztery” aż do uzyskania obwodu danego krzyża. Tylko 4,6% badanych dostrzegło logiczny związek między obwodami dowolnych dwóch sąsiednich krzyży i słownie opisało dostrzeżoną zależność, bez używania symboliki literowej. 20,7% uczniów ujawniło i sprecyzowało logiczną relację między numerem krzyża a jego obwodem, a także zapisało dostrzeżoną prawidłowość za pomocą symboli albo z użyciem symboliki literowej rekurencyjnej zależności między obwodami krzyża n-tego i krzyża z numerem n-1. |