Abstrakt: |
Celem badania było ustalenie sposobu, w jaki postrzegane są poszczególne czynniki klimatu klasy oraz jaki jest związek tych czynników z lękiem szkolnym. Badaniem objęto 367 uczniów klas pierwszych i trzecich szkół ponadpodstawowych z Warszawy (liceum plastycznego, liceum ogólnokształcącego, liceum muzycznego i dwóch liceów ogólnokształcących o profilu sportowym). Dziewczęta stanowiły 55,9% próby, chłopcy zaś – 44,1%. W badaniu wykorzystano metodę audytoryjną, w tym Kwestionariusz Życia Klasowego D.W. Johnsona, R. Johnsona i D. Andersona oraz skalę STAI X-2 i STAI X-1 C.D. Spielbergera. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że żaden z czynników klimatu klasy nie został oceniony zdecydowanie pozytywnie, przez co przeważał negatywny obraz życia szkolnego. Typ szkoły i płeć badanych nie różnicowały w znaczący sposób oceny poszczególnych wskaźników. Większe różnice zanotowano między uczniami młodszymi i starszymi – uczniowie młodsi bardziej pozytywnie opiniowali sprawiedliwość oceniania, wsparcie udzielane przez nauczycieli ze względu na problemy w nauce i problemy osobiste itp. Wyższe wartości tych wskaźników nie oznaczały jednak zdecydowanie pozytywnej oceny. Uczniowie w sytuacji szkolnej pozostawali osamotnieni zarówno ze strony nauczycieli, jak i kolegów z klasy, co wiązało się z brakiem dążenia do osiągnięć szkolnych ze względu na aprobatę społeczną. Stosunkowo niska była również motywacja do lepszych osiągnięć szkolnych ze względu na rodziców. Wysoki okazał się poziom ogólnej lękliwości młodzieży. Im większa była spójność klasy oraz im większa postrzegana sprawiedliwość oceniania, tym mniejszy był lęk uczniów. Wysoki poziom lęku korelował również z dążeniem do osiągnięć szkolnych ze względu na aprobatę społeczną. Jednoznaczny okazał się związek między samooceną pod względem nauki a lękiem szkolnym – im samoocena była niższa, tym wyższy poziom lęku. Najsilniejsza zależność łączyła lęk szkolny z poczuciem alienacji. |