Abstrakt: |
Przegląd badań dotyczył stosowania kar wobec dzieci z perspektywy wypowiedzi rodziców oraz dzieci i młodzieży, a także relacji między karami a funkcjonowaniem psychospołecznym dzieci i młodzieży. Badania empiryczne wskazywały, że matki częściej od ojców stosują restrykcyjny styl wychowania (Adamczuk, 1982; Harwas-Napierała, 1986; Kowalski, 1982; Rembowski, 1980). Wypowiedzi rodziców wskazywały również, że w środowisku rodzinnym częściej karano chłopców niż dziewczęta, różnicowano kary w zależności od wieku dziecka, a poglądy ojców i matek na temat stosowania kar są podobne (Sitarczyk, 1991). Najczęściej stosowano zakazy i nakazy, groźby, krzyk oraz kary fizyczne. Ponadto większość rodziców uznawała bicie za niezbędną metodę wychowawczą. Nie stwierdzono zależności między wykształceniem i wiekiem rodziców a preferowanymi metodami wychowawczymi (Sitarczyk, 1991). Przywołano również badania dotyczące stosowania kar przez młode małżeństwa studentów (Tyszka, 1990), zależności między stosowanymi karami i nagrodami a typem rodziny (Adamczuk, 1988), zależności między rodzajem i nasileniem kar a zmiennymi psychospołecznymi cechującymi rodzinę (Tyszkowa, 1985). Omówiono monografię na temat przemocy w rodzinie obejmującą przypadki 100 rodzin (Piekarska, 1991). Zaprezentowano również badania nad postawami ojcowskimi i macierzyńskimi (Kowalski, 1982). Na zakończenie przedstawiono badania potwierdzające tezę o kluczowym wpływie postaw rodzicielskich na rozwój osobowości i przystosowanie psychospołeczne dziecka (Ziemska, 1988; Kozłowska, 1984; Maslow, 1990). |