Abstrakt: |
Celem badania była analiza wypowiedzi zebranych w ramach konkursu na pamiętniki młodego pokolenia nauczycieli pod kątem przygotowania zawodowego respondentów. W wyniku konkursu zebrano 120 różnego typu relacji autobiograficznych (dzienników, pamiętników, wspomnień, zapisków itp.). Zdecydowana większość badanych posiadała wykształcenie magisterskie lub doktorskie. Ocena otrzymanego w toku studiów przygotowania do pracy nauczycielskiej dotyczyła najczęściej jakości uzyskanych kompetencji pedagogiczno-wychowawczych i „prorozwojowych”, w szczególności z zakresu rozwiązywania problemów wychowawczych (tych codziennych i najbardziej skrajnych) oraz umiejętności diagnozowania i kwalifikowania dzieci z różnego typu opóźnieniami. Najczęściej weryfikowano swoje przygotowanie w tym zakresie, szczególnie na początku ścieżki zawodowej, jako niewystarczające i postulowano wprowadzenie do programu studiów treści bezpośrednio związanych z metodyką wychowania na podbudowie adekwatnych teorii psychologicznych. Kolejnym wątkiem często poruszanym przez nauczycieli w ich wypowiedziach była kwestia kondycji psychicznej nauczyciela-wychowawcy, w tym jego psychicznej gotowości do podjęcia odpowiedzialności, wykazania obiektywizmu i wyzbycia się strachu przed uczniami/klasą/szkołą, a także umiejętności wyciszenia się po pracy, radzenia sobie z samym sobą. Przygotowanie uniwersyteckie oceniano zwykle pozytywnie w zakresie teoretyczno-kierunkowym i wiedzy ogólnej, podkreślano również znaczenie studiów wyższych jako czynnika pobudzającego rozwój osobowości przyszłych nauczycieli. Kształcenie wyższe wydawało się odpowiadać zwłaszcza zadaniom zawodowym i poziomowi nauczania w szkołach średnich, szczególnie w liceach. Negatywnie oceniano zaś przygotowanie praktyczno-metodyczne. |