Abstrakt: |
Celem badania było porównanie wyborów wartości i celów życiowych nauczycieli w różnym wieku z uwzględnieniem wartości ogólnospołecznych i życiowych. Badanie zrealizowano metodą ankietową; objęto nim 364 nauczycieli pracujących w różnego typu szkołach w województwie kieleckim i sąsiednich. Próba była reprezentatywna pod względem podstawowych cech społeczno-demograficznych i zawodowych. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że w hierarchii naczelnych wartości nauczycieli dominowały wartości wydajnej pracy, wysokiego poziomu moralnego, wysokiej kultury umysłowej oraz „mądrych rządów”. Wśród wartości życia codziennego najwyżej ceniono rodzinę, pracę zawodową i wartości materialne, umożliwiające zapewnienie bytu rodzinie i realizację najważniejszych planów życiowych. Większość nauczycieli przywiązywała duże znaczenie do wartości i celów etosowych i osobowościowych (autorytet, uznanie, poczucie spełnionego obowiązku itp.), co świadczyło o dużym wpływie roli zawodowej. Na systemy wartości badanych największy wpływ różnicujący wywierał wiek. Nauczyciele starsi i najstarsi najwyżej cenili w życiu wartości etosowe i wykształcenie, najmłodsi zaś cenili wyżej od starszych wartości materialne i życiowe. Wartości ogólnospołeczne uzyskiwały natomiast wysoką liczbę wskazań niezależnie od wieku badanych. Zaobserwowano również wpływ płci, wykształcenia i stanu cywilnego. Kobiety słabiej dążyły do awansu zawodowego niż mężczyźni, silniej zaś do stabilizacji zawodowej. |