Cele analizy danych zastanych: ocena stanu szkolnictwa wyższego, identyfikacja jego głównych problemów i zagrożeń rozwoju oraz sformułowanie niektórych środków zaradczych. Analizę przeprowadzono na podstawie danych MEN-u i GUS-u. Szczególną uwagę zwrócono na następujące zagadnienia: ilościowe zmiany w strukturze kształcenia, potencjał badawczy polskich szkół wyższych, przemiany programowo-organizacyjne, problem zatrudnienia i wynagrodzenia nauczycieli akademickich, finansowanie szkolnictwa wyższego z budżetu państwa oraz relacje szkolnictwa wyższego z rynkiem pracy. Stwierdzono rosnące tempo upowszechnienia kształcenia wyższego, a rosnącej liczbie studentów towarzyszyły również zmiany w strukturze kształcenia według typów szkół wyższych. Zmniejszył się odsetek studentów w akademiach medycznych, rolniczych i wyższych szkołach pedagogicznych, wzrósł natomiast udział studiujących na uniwersytetach, w wyższych szkołach technicznych oraz akademiach ekonomicznych i teologicznych. Rosła również popularność kierunków ekonomicznych, prawno-administracyjnych i teologicznych. Zaangażowanie uczelni w prowadzenie badań oceniono jako niskie w relacji do potencjału kadrowego pracowników naukowych. Zmiany programowo-organizacyjne polskich uczelni przejawiały się w postaci szybkiego tempa różnicowania się wewnętrznego szkół wyższych. Uczelnie tego samego typu i kierunku kształcenia okazywały się coraz mniej podobne do siebie, dążyły do zindywidualizowania procesu kształcenia, różnicowania studiów i wprowadzania programów interdyscyplinarnych. Stan zatrudnienia nauczycieli akademickich wskazywał na pojawienie się w przyszłości problemu zawężającej się reprodukcji zasobu pracowników dydaktyczno-naukowych. Stwierdzono ponadto potrzebę poprawienia poziomu wynagrodzenia w szkolnictwie wyższym, szczególnie w kontekście nasilającego się zróżnicowania dodatkowych wynagrodzeń nauczycieli akademickich. Omówiono również pomysł wprowadzenia czesnego na uczelniach wyższych oraz możliwe rozwiązania problemu bezrobocia wśród absolwentów szkół wyższych (odpowiednia polityka gospodarcza stwarzająca nowe miejsca pracy, dostosowanie oferty uczelni do potrzeb rynku pracy).