Badanie przeprowadzono w celu diagnozy stanowiska młodzieży akademickiej oraz uczniów szkół średnich wobec kultury szlacheckiej. Ankietą objęto maturzystów z dziesięciu placówek – ogólnokształcących oraz zawodowych (N = 269) oraz studentów polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego i Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku (N = 131). Kwestionariusz obejmował pięć pytań: 1) Czym różni się Polak uważający się za szlachcica od pozostałych mieszkańców Polski? 2) Jeżeli uważasz, że pewne elementy kultury szlacheckiej funkcjonują współcześnie, spróbuj wskazać, w czym się one przejawiają? 3) Jakie postacie znane Ci z literatury, filmu, seriali itp. najpełniej Twoim zdaniem, ucieleśniają szlacheckość? 4) Jakie ich cechy o tym decydują? 5) Spróbuj sformułować własne przemyślenia i obserwacje na ten temat. W wyniku przeprowadzonego badania ustalono, że prawie 38% respondentów nie dostrzegało różnicy między szlachcicem a pozostałymi mieszkańcami Polski. Na podstawie uzyskanych odpowiedzi wykazano również, że do elementów kultury szlacheckiej, które funkcjonują współcześnie, badani najczęściej zaliczali: herb (11,5%), zabytki architektury (7,8%), patriotyzm (6,3%), szarmanckość wobec kobiet (2,6%), ale także ucztowanie (8,5%), obżarstwo (4,8%) oraz alkoholizm (9,7%). Wśród przykładów ucieleśniających szlacheckość ankietowani najczęściej wskazywali postać Onufrego Zagłoby (25,6%), Pana Tadeusza (24,6%) oraz Andrzeja Kmicica (16,7%).