Abstrakt: |
Celem badania była weryfikacja replik leksykalnych z języka litewskiego użytych przez uczniów szkół z polskim językiem wykładowym na Wileńszczyźnie w sytuacji wymagającej zastosowania polskiego języka standardowego. Wykorzystano w badaniu kwestionariusz ankiety – została ona wypełniona przez uczniów w wieku 15-18 lat (w wymienionych wyżej ramach czasowych uczniowie ci uczęszczali do 9-12 klasy). Łącznie zebrano 800 kwestionariuszy. Dobór respondentów do badania był celowy – zbadano cztery obszary: Wilno (300 osób), rejon wileński (200 osób), solecznicki (200 osób), trocki (100 osób). Badanie umożliwiło określenie znajomości języka litewskiego ze względu na powyższe strefy terytorialne – najlepsza znajomość języka litewskiego wystąpiła w Wilnie (86,6%) i w rejonie trockim (84,8%). Wyniki badań pokazały przykłady kalek semantycznych (np. bagażnik, wynająć/wynajmować), strukturalnych (słowotwórczych: autoawaria, sportować; strukturalnych wielowyrazowych: zaciągnąć firanki, życzyć komuś długich lat życia). Analiza zgromadzonego materiału potwierdziła występowanie replik leksykalnych w 59 przypadkach (36 replik semantycznych i 23 kalki strukturalne). Wpływ języka litewskiego na respondentów jest niewielki (pomimo kontaktu ankietowanych z tym językiem i ich wysokiej oceny na temat znajomości tego języka). Wpływ ten jest bardziej widoczny w kontekście zapożyczeń formalno-semantycznych i cytatów niż w przypadku replik leksykalnych. |