Badania przeprowadzono wśród uczniów szkół z terenu częstochowskiego. Ich przedmiotem były opinie uczniów na temat cech pracownika XXI wieku. Badania miały także zweryfikować kwestię przygotowania przez szkołę uczniów do bycia pracownikiem w nowej, pod względem społecznym i gospodarczym, rzeczywistości. Do badań posłużono się ankietą skierowaną do uczniów szkół średnich. Łącznie przebadano 117 respondentów (42 osoby z technikum budowlanego oraz 75 osób z liceum ekonomicznego w Częstochowie). Wyniki badań pokazują, że co drugi ankietowany obawia się bezrobocia. Niepokój związany z wyzyskiem przez pracodawcę uwidacznia się u co czwartego ucznia. Jeden na pięciu pytanych obawia się braku należytych warunków materialno-płacowych. Najważniejsze dla badanej grupy uczniów są: dobra płaca (62%), możliwość awansu (35%), pozytywne relacje międzyludzkie (25%), praca zgodna z zainteresowaniami (19%), szansa na dalsze kształcenie się (18%). Według uczniów współczesnego pracownika powinna cechować przede wszystkim znajomość języka obcego (87%). Ponadto ważne są m.in. kompetencje korzystania z sieci internetowej (76%; TIK) oraz umiejętności miękkie: kreatywność (67%) i elastyczność (51%), a także kompetencje społeczne (35%). Badani stwierdzili, że szkoła nie jest miejscem, które przygotowywałoby w dostatecznym stopniu do pełnienia funkcji pracownika na miarę XXI wieku (sądzi tak 57% osób).