Abstrakt: |
Celem badań było przedstawienie zmiany modeli kobiecych ról w podręcznikach do wychowania seksualnego. W badaniach wykorzystano metodę doboru porównywalnych prób. Pierwszym etapem była jakościowa analiza wybranych uprzednio zagadnień dotyczących problematyki kobiecej. Następnie wyodrębniono kategorie szczegółowe (opisy, dopełnienia oraz opinie) na badany temat. Kolejnym etapem było umieszczanie zgromadzonego materiału w tabelach analitycznych, opracowanych do każdego badanego podręcznika. Wszystkie materiały uporządkowano chronologicznie w trzy kategorie nadrzędne i poddano analizie ilościowej. Do modeli zasadniczych zaliczono role: małżeńsko-rodzinne (np. życie seksualne w małżeństwie), seksualne (w tym np. choroby kobiece, przestępstwa seksualne), macierzyńskie (np. macierzyństwo a role zawodowe). Następnie wyodrębniono warstwy preskryptywne (wskazanie wartości, na które powoływali się autorzy podręczników) oraz zinterpretowano zgromadzone treści, wykorzystując do tego kluczowe dla tematu słowa. Analiza ilościowa pozyskanego materiału miała na celu obliczenie procentowej proporcji pomiędzy udziałem wyodrębnionych treści a liczbą wszystkich stron z danego podręcznika (jednostką analityczną była strona książki). Wyniki badań pokazały m.in.: upowszechnianie idei partnerstwa w podręcznikach z lat 80./90. (najwięcej tematyki dotyczącej ról małżeńsko-rodzinnych było w podręczniku do wychowania seksualnego pod red. M. Kozakowicza i Z. Lwa-Starowicza) czy ścieranie się trzech modeli kobiecej seksualności w podręcznikach z drugiej połowy lat 90. (biologistyczny, personalistyczny, pośredni). |