Abstrakt: |
Przedmiotem badania ankietowego były uwarunkowania palenia papierosów przez młodzież szkolną. Pomiarem objęto 1493 uczniów w wieku 13-17 lat (740 dziewcząt i 753 chłopców) z losowo wybranych szkół warszawskich. 1006 badanych uczęszczało do klas szóstych i ósmych szkoły podstawowej, 487 do klas drugich szkół ponadpodstawowych (zasadniczych, liceów ogólnokształcących, techników). Wyodrębniono cztery rodzaje czynników warunkujących palenie młodzieży: 1) palenie papierosów przez otoczenie społeczne ucznia, 2) wiedza o szkodliwości palenia, 3) postawa wobec palenia papierosów, 4) wybrane czynniki psychospołeczne (relacje interpersonalne, pełnione role społeczne). Okazało się, że uczeń częściej palił papierosy w przypadku, gdy członkowie rodziny dziecka, wychowawca lub koledzy dziecka regularnie palili. Wśród kolegów uczniów palących papierosy 79% również paliło, a w gronie kolegów uczniów niepalących paliło tylko 10%. Chłopcy oraz dzieci osób niepalących wiedziały więcej o szkodliwości palenia. Poziom wiedzy uczniów wzrastał między klasą szóstą i ósmą szkoły podstawowej, natomiast w szkołach ponadpodstawowych poziom ten był podobny do wiedzy ósmoklasistów (w technikach nawet niższy). Im wyższy był poziom wiedzy o szkodliwości palenia, tym częściej postawa wobec palenia była negatywna. Uczniowie palący wykazali się bardziej pozytywną postawą wobec palenia niż niepalący i przypisywali palaczom takie cechy jak: silny, koleżeński, nowoczesny, zaradny, odważny, towarzyski, samodzielny, pracowity, niezależny. Paleniu okazały się też sprzyjać takie czynniki psychospołeczne, jak niezadowolenie z życia, gorsza ocena relacji interpersonalnych oraz gorsze postrzeganie siebie w roli ucznia, córki lub syna. |