Abstrakt: |
Celem badania było określenie czynników ryzyka stylów myślenia przestępczego nieletnich. Do pomiaru zmiennej zależnej posłużono się Inwentarzem Stylów Myślenia. W badaniu wzięło udział 114 nieletnich, w tym 65 chłopców i 49 dziewcząt. Badani zostali skierowani decyzją sądu do Rodzinnych Ośrodków Diagnostyczno-Konsultacyjnych w celu wydania opinii psychologicznej dotyczącej stopnia demoralizacji. W badaniu wzięli udział również opiekunowie nieletnich. Na podstawie wyników badania stwierdzono największych wpływ postawy ochraniającej matek na zniekształcenie poznawcze nieletnich o charakterze uśmierzania. Nadmierna koncentracja matek na dziecku skutkuje ograniczeniem jego swobody i autonomii, co w konsekwencji decyduje o tym, że dziecko unika negatywnych konsekwencji swojego zachowania poprzez przerzucanie odpowiedzialności na czynniki zewnętrzne. Ponadto im bardziej odrzucającą i wymagającą postawę preferowały matki nieletnich, tym większe było ryzyko odcięcia. Na kształtowanie się roszczeniowości respondentów miały wpływ cechy matek i właściwości osobowościowe nieletnich. Stwierdzono również, że ryzyko pojawienia się zorientowania na siłę u nieletnich było tym większe, im mniejsza była ich zdolność do spontanicznego rozpoznawania i rozumienia własnych i cudzych emocji. Na zorientowanie na siłę wpływ miała też niska samoocena globalna nieletnich. Okazało się także, że osoby niedoświadczające w dzieciństwie czułości, oparcia, ale doświadczające odrzucenia, rozwijały reprezentację poznawczą rzeczywistości w kategorii zabiegania o akceptację społeczną poprzez powoływanie się na tzw. wyższe cele, przy jednoczesnym łamaniu norm. |