Celem badania była diagnoza zasięgu i warunków kształtowania się wybranych cech osobowości uczniów szkół podstawowych. Badaniem objęto 800 dzieci uczęszczających do klas I–VIII. Badani zamieszkiwali cztery typy środowiska lokalnego: aglomerację warszawską, duże miasto (ponad 100 tys. mieszkańców), małe miasto (ponad 10 tys. mieszkańców), wieś typu niezurbanizowanego. Zastosowano następujące narzędzia badawcze: test niedokończonych zdań, zestaw skal szacunkowych, autobiografię ukierunkowaną (charakterystyczne zachowania badanych w domu, szkole i w czasie wyjazdów rekreacyjnych), wywiad swobodny. Z powodu szerokiej rozpiętości wiekowej badanych każdego ucznia traktowano osobno, z każdym przeprowadzano rozmowę, podczas której ankieter wypełniał zestaw narzędzi badawczych. Ze względu na rozpiętość wiekową szukano także odpowiedzi na dwa pytania pomocnicze: jak wielu uczniów szkół podstawowych nie ma rozwiniętych czynników osobowościowych, od czego to zależy; jaka jest wewnętrzna struktura ukształtowanych cech osobowościowych uczniów. Wyróżniono pięć zestawów cech psychicznych, które charakteryzują osobowość uczniów: wartości (u 37,4% nieukształtowane), potrzeby (u 39,5% nieukształtowane), motywy (u 54,7% nieukształtowane), postawy wobec rówieśników (u 47,9% nieukształtowane), samoocena (42,5% nieukształtowane). Badanie pokazało, że dzieci w czasie edukacji szkolnej na poziomie podstawowym permanentnie podlegają procesowi kształtowania się cech osobowościowych. Potwierdzono powszechną opinię i ustalenia innych badań, że dziewczynki znacznie szybciej wykształcają różne cechy osobowościowe. Proces kształtowania tych cech w przypadku obu płci zaczyna się, zanim dzieci podejmują naukę, ale nie kończy się wraz z przejściem do szkoły średniej. Płeć i wiek nierównomiernie wpływają na kształtowanie wszystkich cech, główne sfery osobowości, w znacznym stopniu zależą także od czynników środowiskowych.