Abstrakt: |
Przedmiotem badania było czytelnictwo dzieci sześcioletnich oraz uczniów klas I-III. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego (ankiety i wywiady) oraz analizę dokumentacji (karty czytelnicze, dzienniki lekcyjne). Badanie przeprowadzono w dużych miastach (Katowice, Bielsko-Biała), małych miastach (Wodzisław Śląski, Ostrowiec Świętokrzyski) oraz na wsi (Turza Śląska, Buczkowice, Baczyn). Badaniem objęto 332 dzieci. Wyniki badań czytelniczych ujawniły, że sześciolatki preferowały książki przygodowe, o zwierzętach, pięknie ilustrowane i wiersze. Dzieci w tym wieku były w stanie ogarnąć pamięcią dłuższe całości fabularne, ale z wyraźną segmentacją w postaci tomów lub ze względu na jednostki czasowe (stąd upodobanie do pamiętników). Do pozycji takich należały: Pamiętnik Czarnego Noska J. Parazińskiej, Kosmatek ze starej wierzby H. Zdzitowieckiej, Kubuś Puchatek, Doktor Dolittle i Muminki. Dużą popularnością cieszyły się również baśnie H.Ch. Andersena, braci Grimm i inne. Ogólnie większość sześciolatków wykazywała zainteresowanie czytaniem i posiadała do niego pozytywną motywację. Pomimo braku umiejętności powiązania bohatera z tytułem, a tytułu z autorem, dzieci posiadały szeroki zasób wiadomości o książce (choć wiadomości te były chaotyczne), potrafiły naśladować w zabawie ulubioną postać, malować i opowiadać o jej przygodach. Dodatkowym elementem, na który często zwracały uwagę, to jakość estetyczna okładki i ilustracji. Badani z klas I-III preferowali czytać o zwierzętach, przygodach innych dzieci oraz lubiły baśnie (Kopciuszek, Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek itp.) i komiksy (Tytusa, Romka i A’Tomka H. Chmielewskiego, Kajka i Kokosza J. Christy oraz Koziołka Matołka). Jednocześnie sięgały po takie pozycje, jak W pustyni i w puszczy H. Sienkiewicza, cykl A. Szklarskiego o Tomku Wilmowskim, Przygody Tomka Sawyera M. Twaine’a czy Kamienie na szaniec A. Kamińskiego. Spośród przedstawionych 30 tytułów ulubionych książek wybierały one najczęściej Plastusiowy pamiętnik M. Konwackiej. Wskazali także na Dzieci z Bullerbyn A. Lindgren, O krasnoludkach i sierotce Marysi M. Konopnickiej, Awanturę o Basię K. Makuszyńskiego i na O psie, który jeździł koleją R. Pisarskiego. Dziewczynki preferowały postacie Kubusia Puchatka, Koziołka Matołka oraz Stasia i Nel, chłopcy zaś Tomka Wilmowskiego, Kajka i Kokosza oraz Kubusia Puchatka. Uczniowie klas najniższych lubili także wiersze, zwłaszcza J. Tuwima i J. Brzechwy. Badani zwracali też baczną uwagę na jakość estetyczną książki, barwy i ilustracje. |