Abstrakt: |
Badanie miało na celu analizę warunków sprawnej organizacji pracy rady pedagogicznej i innych organów kolegialnych szkoły, co wiązało się z problematyką uspołecznienia procesu decydowania nauczycieli o najważniejszych sprawach szkoły. W badaniu wykorzystano ankietę własnej konstrukcji O naradzie – po naradzie, zawierającą półotwarte pytania. Badanie przeprowadzono na terenie 15 zespołów szkół zawodowych w województwie katowickim, które to szkoły wytypowano na podstawie wyboru losowego, uwzględniającego zasadę wyrównanej liczby uczestników badań. Ostatecznie badanie objęło 1100 nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących i zawodowych, instruktorów praktycznej nauki zawodu i nauczycieli działalności opiekuńczo-wychowawczej. Analiza wyników pozwoliła sformułować następujące wnioski: zespoły pedagogiczne realizowały swoje zadania w niepełnym zakresie, a ich praca była mało skuteczna – składały się na to powierzchowność oceny pracy rady i chaos informacyjny, brak wyszczególnionych niedociągnięć i ich powodów, automatyczne akceptowanie wniosków/sądów/propozycji dyrekcji i członków rady, negatywne motywowanie nauczycieli ze strony przewodniczącego rady; podejmowaniu podmiotowych decyzji przez nauczycieli nie sprzyjał sposób realizacji przez radę warunków współuczestnictwa – nauczyciele traktowani byli instrumentalnie, a sama rada miała ograniczoną możliwość decydowania o celach szkoły i zagadnieniach strategicznych; innowacyjność została przez nauczycieli ulokowana nisko w hierarchii wartości „najwyżej cenionych i respektowanych w codziennej praktyce szkoły”, ograniczony zasięg miało też doraźne wzbogacanie wiedzy i umiejętności przez nauczycieli. Zorganizowane formy współdziałania w postaci grup problemowych, komisji itp. zyskały drugą rangę negatywnych wskazań badanych; wśród czynników determinujących morale członków rady pedagogicznej znalazło się przede wszystkim zaspokojenie potrzeb psychospołecznych nauczycieli, nie zaś materialnych; z trudem wprowadzano do szkół partnerski, współdziałający i aktywizujący styl kierowania, który nadawałby radzie pedagogicznej właściwą rangę. |