Celem badania były: rozpoznanie motywu wyboru dróg życiowych przez uczniów liceów ogólnokształcących oraz analiza zjawisk i czynników warunkujących te dążenia. W badaniu wykorzystano metodologię T. Pilcha, metodę sondażu diagnostycznego przy wykorzystaniu techniki ankiety (uczniowie, dyrektorzy i grono pedagogiczne szkół) oraz techniki wywiadu (dyrektorzy i grono pedagogiczne szkół). Badaniem objęto w sumie 150 uczniów klas czwartych liceów ogólnokształcących. Analiza wyników pozwoliła na sformułowanie następujących spostrzeżeń: plany i dążenia badanej młodzieży wiązały się na ogół z ukończeniem studiów wyższych (najczęściej medycznych, pedagogicznych, prawniczych i politechnicznych) i w następnej kolejności dwuletnich szkół pomaturalnych (pedagogicznych i ekonomicznych). Nieliczni badani deklarowali chęć wyjazdu za granicę po ukończeniu studiów i rozpoczęcia pracy zarobkowej (częściej chłopcy niż dziewczęta). Wartości, wokół których skupiały się plany młodzieży, to zdobycie dużej wiedzy, pieniędzy i przyjaciół oraz akceptacji przez otoczenie i osiągnięcie szczęścia w małżeństwie. Inne wymieniane wartości, to osiągnięcie satysfakcji osobistej, zdobycie interesującej, samodzielnej i spokojnej pracy, oparcie i zrozumienie, niezależność i zabezpieczenie materialne, uznanie otoczenia. Na podjęcie decyzji o dalszej drodze edukacyjnej uczniów wpływ miały ich własne poglądy i przekonania oraz dyskusje prowadzone z rodzicami i rówieśnikami. Ponad połowa badanych wiązała swoje plany edukacyjno-życiowe z aktualnie zdobywaną specjalnością. Wyboru przyszłego zawodu młodzież dokonywała w oparciu o swoje zainteresowania, szacunek, jakim cieszą się ludzie wykonujący dany zawód, i korzyści finansowe. Badani prezentowali dużą różnorodność pomysłów na życie, co dowodziło, że często zastanawiali się nad jego sensem. Badani najczęściej uzależniali realizację planów od własnych starań i wysiłków; tylko nieliczni dostrzegali rolę ustroju społeczno-politycznego czy rodziców. Plany edukacyjno-życiowe młodzieży warunkowane były przez pochodzenie społeczne (młodzież miejska częściej planowała studia wyższe, młodzież wiejska zaś naukę w szkole pomaturalnej lub studia zaoczne), wykształcenie rodziców (młodzież inteligencka przeważała wśród chętnych na studia wyższe), sytuacja materialna rodziny i liczba rodzeństwa (młodzież z rodzin lepiej usytuowanych częściej wybierała studia wyższe niż młodzież z rodzin o gorszej sytuacji materialnej i liczniejszym rodzeństwie). Płeć okazała się nie warunkować w większym stopniu planów i dążeń młodzieży, przy czym dziewczęta częściej wybierały kierunki pedagogiczne, chłopcy zaś studia prawnicze, lekarskie i politechniczne. Uwidoczniły się różnice między planami uczniów uzdolnionych i przeciętnych. Ci pierwsi wiązali przyszłość z wyborem interesujących studiów, znalezieniem ciekawej pracy i posiadaniem wielu przyjaciół, drudzy zaś częściej wyrażali dążenia do uzyskania stabilizacji życiowej poprzez znalezienie partnera życiowego i założenie rodziny (przy czym ponad połowa z nich planowała również studia).