Abstrakt: |
Badania ankietowe, dotyczące wartości młodzieży licealnej, przeprowadzono: w Polsce w latach 1974, 1978, 1984 i 1989, a także w Niemczech w 1982 r. W 1989 roku do analizy wyników zakwalifikowano 552 ankiety. W ankiecie znalazło się 12 następujących pytań: Ze względu na co wybierasz swój przyszły zawód? Co Cię w nim najbardziej pociąga? Jakie właściwości przyjaciela lub najbliższego kolegi uważałbyś za najbardziej cenne? Które z podanych niżej właściwości oceniasz w sobie najbardziej lub chciałbyś w sobie posiadać? Czym kierujesz lub kierowałbyś się przy wyborze swojej dziewczyny (chłopca)? Co chciałbyś osiągnąć w ciągu najbliższych kilku lat? Jakie twoim zdaniem najcenniejsze wartości wnosi religia do życia ludzi wierzących? W czym, twoim zdaniem, człowiek niewierzący może znaleźć sens życia? Jakie aspekty filmu cenisz najbardziej? Jakie właściwości świadczą o tym, że ktoś w twojej ocenie jest dobrym pisarzem? Jakie warunki, przede wszystkim, powinna spełniać twoja przyszła rodzina? Jakie cechy narodowe cenisz najbardziej? Czym, Twoim zdaniem, powinno przede wszystkim charakteryzować się społeczeństwo? Badani wybierali najwyżej pięć odpowiedzi z 22 sugestii. W ciągu kolejnych lat wykorzystywano tę samą ankietę. Badanie przeprowadzone w 1989 roku wykazało, że żadna z sugerowanych wartości nie ma rangi pokoleniowej. Najbardziej popularne były wartości allocentryczne – 37,8% wskazań. Zaraz po nich znalazły się – niewiele mniej wskazań – wartości hedonistyczne, niezależnościowe i intelektualne. Wyniki badania pokazały także, że metoda ankiety z wymienionymi wyżej pytaniami jest niemiarodajna dla zbadania hierarchii wartości wśród młodzieży. Ankieta wykryła tylko jedną tendencję pokoleniową: dezakceptację pięciu wartości przy jednoczesnej tolerancji wobec sześciu pozostałych. |