Abstrakt: |
Celem badania była diagnoza sytuacji szkolnej uczniów pochodzących z rodzin z problemem alkoholowym. Badaniem objęto 35 osób w grupie zasadniczej i 225 w grupie kontrolnej. Uczniowie uczęszczali do klas IV-VIII w szkołach podstawowych. Dzieci do grupy zasadniczej dobierano na podstawie opinii pedagoga szkolnego. Wykorzystane narzędzia badawcze: Arkusz Diagnostyczny D.H. Stotta, wersja Dziecko w szkole; techniki socjometryczne (klasyczna Moreno, test Zgadnij kto?); Wielowymiarowy Inwentarz Interpersonalnej Agresji Chłopców WIAICH (w badaniach wśród chłopców w klasach V-VIII). W pierwszym etapie badania przeprowadzono wywiady z wychowawcami i nauczycielami uczącymi w klasie co najmniej przez dwa lata. W drugim etapie badanie przeprowadzono w całych zespołach klasowych. W grupie zasadniczej dzieci z rodzin alkoholowych średnia ocen większości wynosiła 3-3,5 (40%). 25,7% dzieci otrzymywało oceny poniżej 3. Ani jedna osoba nie miała ocen z przedziału 4,6-5. Średnia jedynie dwóch osób wynosiła 4,1-4,5. Badani z tej grupy mieli w dużej części trudności w opanowaniu materiału. Płeć nie miała znaczenia dla uzyskiwanych wyników, dziewczynki nie uczyły się lepiej niż chłopcy. Przyczyną słabych osiągnięć najczęściej były zaległości w odrabianiu prac domowych, niesystematyczność i częste nieobecności. 58,8% badanych nie było postrzeganych przez nauczycieli jako dzieci zaburzone albo niedostosowane społecznie. Jednak aż 41,2% uczniów z grupy zasadniczej wykazywało różne symptomy zaburzeń w zachowaniu. Wśród nich 15,8% to dziewczęta niedostosowane społecznie (w tej grupie było 33,3% chłopców), a 5,3% dziewcząt miało zaburzenia w zachowaniu (w tej grupie było także 33,3% chłopców). 11,43% uczniów z rodzin alkoholowych było akceptowanych w klasie szkolnej, status niezróznoważony miało 2,8%, status przeciętny – 22,9%. Uczniów izolowanych było 34,3%, a odrzuconych – 28,57%. Wyniki uzyskane na podstawie badania pozwoliły wnioskować, że alkoholizm w rodzinie wpływa w znacznym stopniu na proces socjalizacji dziecka i na jego funkcjonowanie w klasie szkolnej. Trudna sytuacja rodzinna, spowodowana przez problem alkoholowy, negatywnie oddziałuje na osiągnięcia szkolne dzieci. W większości dzieci takie nie są akceptowane przez rówieśników albo mają trudności w relacjach z kolegami z klasy. Agresja chłopców z rodzin alkoholowych ma charakter obronny i wyuczony. |