Abstrakt: |
Celem badania było określenie, w jaki sposób dzieci pojmują rodzinę i jakie zmiany zachodzą u dzieci w rozumieniu tego zagadnienia. Przebadano 103 dzieci szkolnych w wieku od ośmiu do 11 lat, dobranych losowo, uczęszczających do szkół podstawowych w Warszawie. Badanie przeprowadzono techniką rozmowy z dziećmi. Dzieci w charakteryzowaniu rodziny posługiwały się najczęściej cechami fizycznymi i afektywnymi, przy czym cechy fizyczne pojawiały się przede wszystkim w opisach tworzonych przez dzieci ośmioletnie i zmniejszały się z wiekiem. Cechy afektywne – przeciwnie, wzrastały wraz z wiekiem. Czynności fizyczne odgrywały dużą rolę w różnicowaniu dzieci dziesięcioletnich i jedenastoletnich. Badane dzieci pojmowały cechy oraz czynności w relacjach, których wzrost – znaczący statystycznie – następował po 10. roku życia. Dzieci ośmioletnie w opisie swoich rodzin najczęściej wyliczały konkretne osoby. W grupie dzieci dziewięcioletnich nie dominował żaden składnik opisu. W stwierdzeniach dziesięciolatków dominowały opinie: kochają się oraz bliscy ludzie. U dzieci jedenastoletnich przeważa kategoria kochają się. Badanie wykazało, że z wiekiem wzrasta liczba kategorii, za pomocą których dzieci systematyzują wiedzę o rodzinie; następuje rozrost w zakresie rodzajów kategorii uwzględnianych w koncepcji rodziny; używanie kategorii czynności zmienia się wraz z wiekiem; dzieci powyżej 10. roku życia stosują większą liczbę relacji do opisu rodziny. |