Abstrakt: |
Badanie zrealizowano w ramach RPBP III.25. Jego celem było odnalezienie różnic między dziećmi refleksyjnymi a impulsywnymi pod względem oddziaływania informacji zwrotnej i poszerzonej instrukcji przy wykonywaniu Testu Matryc Ravena na funkcjonowanie intelektualne. Badanie objęło 50 uczniów klas siódmych szkoły podstawowej (25 refleksyjnych i 25 impulsywnych). Wykorzystano Test Matryc Ravena i test MFF J. Kagana do oceny refleksyjności/impulsywności badanych. Badanie realizowano w grupach na zajęciach lekcyjnych. Część badania dotycząca informacji zwrotnej obejmowała trzy etapy, wszystkie przeprowadzone tego samego dnia. Pierwszy etap badania miał charakter selekcyjny i jednocześnie pełnił funkcję pretestu. Uczniowie rozwiązali część pierwszą Testu Ravena bez ograniczeń czasowych. Etap drugi miał miejsce po przerwie, podczas której obliczano wyniki. Część badanych (grupa eksperymentalna) otrzymała z powrotem te same testy z informacją, które rozwiązania są niepoprawne, i z prośbą, by się nad nimi ponownie zastanowili i ewentualnie poprawili błędy. Grupę kontrolną stanowili uczniowie, którzy otrzymali swoje testy bez takiej informacji i których poproszono o samodzielne przejrzenie testu w poszukiwaniu ewentualnych błędów. Etap trzeci polegał na rozwiązaniu drugiej części zadań bez ograniczenia czasowego. Grupa eksperymentalna i kontrolna zostały dobrane tak, by ich struktury nie różniły się pod względem uzyskanych w pierwszym etapie wyników, płci oraz liczby osób uznanych za impulsywne i refleksyjne. Część badania dotycząca poszerzonej instrukcji objęła taką samą próbę, do której dobrano innych uczniów. Pierwszy etap polegał na rozwiązaniu pierwszej części Testu Ravena przy wykorzystaniu standardowej instrukcji. Podczas drugiego etapu, który odbył się po upływie tygodnia, badani mieli za zadanie rozwiązać drugą część zadań, przy czym grupa eksperymentalna otrzymała poszerzoną instrukcję do każdego z pięciu rodzajów zadań (wyjaśnianie na przykładach rozumowania prowadzącego do dobrego rozwiązania). Czas przeznaczony na rozwiązywanie zadań na obu etapach również nie był ograniczony. Wyniki badania wykazały, że sposób przeprowadzenia badania testowego mógł w różny sposób wpływać na wyniki osób o odmiennym stylu poznawczym. Informacje o trafności wcześniejszych rozwiązań poprawiały wyniki osób refleksyjnych na trzecim etapie badania, nie zmieniały natomiast wyników osób impulsywnych, choć to ci ostatni byli w stanie na drugim etapie poprawić więcej swoich błędów. U osób refleksyjnych następowało także wyraźne doskonalenie sprawności w rozwiązywaniu zadań w miarę nabywania wprawy. Z kolei osoby impulsywne poprawiły swoje wyniki pod wpływem uzyskania rozszerzonej instrukcji do zadań. Badanie ujawniło zatem, że w pewnych warunkach mogą się nasilić, lub nawet pojawić, nieistniejące w innych warunkach różnice w sprawności intelektualnej między osobami refleksyjnymi a impulsywnymi. |